Северцов қарақабығы
Северцов қарақабығы (лат. Ungernia sewerzowii) – амариллистер тұқымдасына жататын ,сирек кездесетін ,дерлік эндемик түрлі өсімдік.
Северцов қарақабығы | ||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Ғылыми топтастыруы | ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
Екі-есімді атауы | ||||||||||||||||||
Ungernia sewerzowii (Эдуард Людвигович Регель) B.Fedtsch. |
Мәртебесі: сирек кездесетін, дерлік эндемик түр. Батыс Тянь-Шаньда (Талас Алатауы, Угам жотасы, Қаржантау) және Сырдария Қаратауының оңтүстік бөлігінде (Боролдай, Кіші Қаратау) кездеседі. Қазақстаннан тыс Өзбекстанның шекаралас аудандарында да таралған. Таудың төменгі және ортаңғы белдеулеріндегі тасты және ұсақ шағыл тасты беткейлерінде, бұталар арасында өседі. Ерекше маусымдық даму ырғағымен ерекшеленеді. Ерте көктемде жапырақтары пайда болады, сөйтіполар жаз басында қурап қалады. Гүл өсетін сабағы маусым соңында шығады. Оның жапырағы болмайды, ұшында қызыл түсті 3-17 гүлден тұратын шатыр тәрізді гүлшоғыры болады. Қара қабыршақпен қапталған үлкен пиязшықтың жуандығы 7 см, онда қор заттар жиналған, соның нәтижесінде сабағы жақсы дамиды. Мәдени өсірілуі дерлік белгісіз. Алматыда жақсы өседі. Гүлдеуі мен жеміс беруі ретсіз. Табиғатта жекелеген популяциялары кездеседі, тұқымымен және вегетативті жолмен көбейеді. Соңғы жағдайда ондаған пиязшықтан тұратын тығыз топ құрайды. Ақсу-Жабағылы қорығы, Боролдай және Бөріқара қорықшаларында қорғалады.
Дереккөздер
өңдеу«Қазақстан өсімдіктер әлемінің асыл қазынасы» Қызыл кітап беттерінен. А.А.Иващенко. Алматы 2006 жыл.