Семей Көтерілісі

Семей көтерілісі — 1916 жылғы Қазақстандағы ұлт-азаттық қозғалыстың құрамдас бөлігі. Көтеріліс Семей облысына қарасты Павлодар, Қарқаралы, Семей, Өскемен, Зайсан уездерінің көптеген болыстарын қамтыды. Семей көтерілісі Қазақстанның басқа аймақтарындағы сияқты патша өкіметінің отарлау саясатына қарсы бағытталған ұлт-азаттық күрес сипатын алды. Патша өкіметінің Семей облысындағы жергілікті әкімшілігінің мәліметтері бойынша 1916 ж. шілде — тамыз айларында көтерілісшілердің саны Семей уезінде 7 мыңға, Зайсан уезінде 4 — 5 мыңға, Павлодар уезінде 5 — 6 мыңға жетіп, Өскемен уезінде 3 мыңнан асқан. 25 шілдеде Семей уезінің бірнеше мың көтерілісшілері жазалаушы казак-орыс отрядымен болған соғыстан кейін Бақпақтыкөл ауданына шегінді. Көп ұзамай ондағы көтерілісшілер саны 7 мыңға жетті. 31 шілдеде Өскемен уезінің Тайыпты болысының 3 мыңдай көтерілісшісі жүзбасы Воробьевтің жазалаушы отрядымен соғысып, 60 көтерілісші оққа ұшты. Бір орт-тан басқарылмаған және бір-бірімен тығыз байланысы болмаған Семей облысындағы көтеріліс ошақтары қазан айында басылды. Жетісу мен Торғай облыстарындағыдай ұйымдасқан сипат алмағанымен Семей көтерілісі Семей өңірдегі қазақтардың ұлттық сана-сезіміне сілкініс әкелген аса зор саяси-әлеуметтік оқиға болды.