Серика, сонымен қатар Серес (грек тілінен аударғанда Σῆρες — шын мәнінде «жібек елі», ежелгі қытай тілінен 絲 /sjəɡ/ — «жібек») — Чжоу, Цинь патшалығы дәуіріндегі Солтүстік Қытайдың бір бөлігінің ежелгі дереккөздеріндегі атау. «Сине, Хине» топониміне (мүмкін, санскрит тілінен алынған «қытай» (चीन) /ˈt͡ɕiː.n̪ɐ/) қарсы, Ұлы Жібек жолы арқылы құрлық арқылы жетуге болатын Тан әулеттері. Ежелгі үнді эпосы «Махабхарата»[2]), олар теңіз арқылы бет алды. Осыған ұқсас топонимикалық айырмашылық орта ғасырларда катаи (солтүстік) мен манги, хина (оңтүстік) арасында сақталды. Серікті серілер мекендеген (көне грекше: Σῆρες)[3], бұл атау да бүкіл аймақ үшін қолданылған. Хань әулеті Тарым ойпатын (қазіргі Шыңжаң-Ұйғыр автономиялық ауданы) жаулап алғаннан кейін Серікке жету жеңілдетілді. Парфия патшалығын Сасанидтер жаулап алғаннан кейін Серікке жету өте қиын болды.

Птолемей картасында Серика шеткі солтүстік-шығыста орналасқан
Қытай Халық Республикасы, Хунань провинциясы, Чанша қаласы, Мавандуи, №1 қабірден жібектен жасалған жерлеу туы, б.з.д. II ғасыр, Батыс Хань
Батыс Хань дәуіріндегі көк шыны тостаған (б.з.д. 202 ж. — б.з. 9 ж.). Қытайлықтар көктемгі және күзгі кезеңдегі (б.з.д. 722–481 жж.) Батыс Азиядан импортталатын шыны моншақтар өндірді. Қытайдың алғашқы шыны ыдыстары Батыс Хань дәуірінде пайда болды[1]

Сере халқы туралы ең алғашқы ескертпе біздің дәуірімізге дейінгі 4 ғасырға жатадып, және грек тарихшысы Ктесий Книдостыққа жатады[4]. Кейбір ғалымдар серілерді қытайлық этникалық топ емес, үндіеуропалық тілдерде сөйлейтін және юечжа, сақ және тохалар сияқты үнді халықтарымен сауда жасаған тайпалар деп болжайды.

Дереккөздер өңдеу

  1. An, Jiayao. (2002), «When Glass Was Treasured in China», in Annette L. Juliano and Judith A. Lerner (eds), Silk Road Studies VII: Nomads, Traders, and Holy Men Along China's Silk Road, 79–94, Turnhout: Brepols Publishers, ISBN: 2503521789, pp 79, 82–83.
  2. «Махабхарата»: екінші Сабхапарва кітабы немесе Ассамблея кітабы, глава 23; үш Араньякапарва немесе орман кітабы, глава 174
  3. Stephanus of Byzantium, Ethnica, §S562.2
  4. Yule, Henry Cathay and the Way Thither: vol.1. London: Hakluyt Society. (1866).

Әдебиеттер өңдеу

Сілтемелер өңдеу