Серіппе (батут)

Серіппе немесе Батут (фр. batoude, итал. battuta - «соғу») - үстінде секіру үшін арналған болат серіппелер және резеңкемен тартылып кермеге бекітілген серпілмелі тор. Гимнасттар, ғарышкерлер кеңістікте дененің тепе-теңдік қалпын ұстау үшін батутта арнайы жаттығулар өткізеді. Батутта секірушілер жарақат алып қалмас үшін негізгі тордың айналысына қосымша торлар жасалады, батуттің айналысына қосымша жұмсақ маталар төселеді.

1. Батутта секіру және слэмбол - серіппелі тор үстінде ойналатын спорттың бір түрі. 2000 жылдан бастап Жазғы Олимпиада ойындарының тізіміне кірген.

2. Циркта акробатикалық нөмерлерінде қолданылады.

3. Жаттығулар снаряды ретінде гимнастикада, суға секіру т.б. спорт түрлерінде пайдаланады. Ғарышкерлерді дайындау орталықтарында 1960 жылдардан бастап қолданады.

Батутта секіру өңдеу

Толық мақаласы: Батутта секіру

Батутта секіру немесе Серіппеден секіру, Қазақстанда керме тордың серпілмелі екпінімен биікке секіріп түрлі қимылдар, айналымдар жасау. Бұл секірістер жеке кейде жұптасып орындалады. Жұптасқан секірістерде екі спортшы орындайтын жаттығулар бір-бірлерінен айнымайтын ұқсас болуға тиіс. Батуттан секіру Қазақстанда 1960 жылдан бастап дами бастады. 1963 жылдан бастап акробатикалық секірістердің бағдарламасына енді, ал 1971 жылдан жеке спорт түрі ретінде дамып келеді. А.Мищенко 1971 жылы КСРО чемпионатында қола, 19 жылы күміс медальға ие болды. Қазақстандық Батут секірушілер КСРО кубогінде және көптеген халықаралық жарыстарда бірқатар табыстарға жетті. Секіру үшін жасалынған серіппелі тор батут деп аталады. Бұл адамның кеңістікте тепе-теңдік қалпын сақтауды дамытатын спорт түрі. Одан жарыс еркін және арнаулы бағдарламалар бойынша жекелей және командалық есепте ұзын саны 10 қимыл көрсетуден өтеді. Спортшының тоқтап, жығылып қалғаны, берілген тапсырманы орындай алмағаны, үйлесімділігінің жеткіліксіздігі үшін терешілер ұпай санын кемітеді. Мұнда берілген ең жоғары ұпай - 10. Батуттың серіппелі торы жұмсақ матамен қапталып секіретін аумақтың шаршысы қызыл сызықпен белгіленеді. Top қалыпқа мықтап тартылып оның жан-жағына қалың әрі жұмсақ төсеніш төселеді. Үйлесімді секірулер үшін екі батут қатар қойылады. Батуттан секірушілер арнайы жасалған аяқкиімдер және спорт костюмдерін киеді. Жеке жаттығулар бойынша іріктеу жарыстарынан кейін 10 спортшы анықталып олар финалдық сынға түседі. Ал командалық жарысқа әрқайсысының атқаратын міндеттері белгіленген 3-4 спортшы қатысып олар міндетті және еркін бағдарлама бойынша өнер көрсетеді. Үйлесімді секірісте екі батут үстінде екі спортшы бір уақытта бір-бірлеріне ұқсас біркелкі жаттығуларды орындайды.[1]

Дереккөздер өңдеу

  1. Қазақстан - спортшылар елі. Энциклопедиялық анықтамалық. - Алматы: "Сөздік-Словарь". ISBN 9965-822-57-3