Сингапур әдебиеті

Сингапур әдебиетін ағылшын, тамиль, қытай, малай, яғни төрт тілде жазылған әдеби шығармалар құрайды. Сингапур әдебиетіндегі шығармалар аталған төрт тілде жазылғандықтан, қоғамда болып жатқан құбылыстар да мәдени өмірдің бір бөлігін құрайды. Бірден төрт тілдегі шығармалар “Синга” әдеби журналында Эдвин Тумбо мен Кох Бук Сонгтың жетекшілігімен 1980-1990 жылдар аралығында шығарылған болатын. Сонымен қатар, Сингапурдың мың жылдық поэзия антологиясындағы (2000) өлеңдер бірден үш тілге аударылған. Ағылшын тіліндегі Сингапур әдебиетінің алғаш қашан пайда болғаны белгісіз, бірақ 1830 жылдары деген болжамдар бар. Ең алғашқы ағылшын тіліндегі поэзия авторы ‒ Т.Элиота. Одан соң Ван Гунхудың «Пульс» шығармасын атауға болады, ол 1950 жылы жарық көрді. 1965 жылы тәуелсіздік алған уақытта жазба әдебиеттің басында Эдвин Тумбо, Артур Яп, Роберт Йео, Го Пох Сенг, Ли Цзы Фенг және Хандарн Наир болды. Алғаш Сингапур әдеби дәстүрін жалғастырушылар Эдвин Тумбоның ізін жалғаушылар болды. Тәуелсіздік алғаннан бастап жарық көрген шығармалардың барлығы поэзия жанрында жазылды. Поэзия халықтың қоғамдық жағдайын, құбылыстарын, кемшіліктері мен артықшылықтарын суреттеуге ыңғайлы болды. 1980-1990 жылдар аралығындағы ақындар да әр түрлі дәрежеде жұмыс атқарды. Оларға Симон Тай Леонг, Кох Бук Сонг, Хенг Сиок Тиан, Хо Пох Фан жатады. 1990-жылдардың аяғында ағылшын тілді Сингапур әдебиетіне келген жаңа толқын туындыгерлер ел ішінде ғана емес, шет елдерге де танымал ақын, жазушыларға айналды. “Езос Букс” және “Ферстфрутис” басылымдары жас суреткерлердің еңбектерін жариялап, ел ішінде насихаттауда көп еңбек сіңірді. Бұл кезеңдегі жас ақындар поэзиясының негізгі тақырыбы саясат, қоғам, әлеумет, мәдениет, тіпті Сингапурда кең қанат жайған жыныстық қатынас мәселесі болды.

Драмалық шығармалар

Драмалық шығармалар жазуда алты қойылымның авторы Гох Пох Сенг және пьесаларды ағылшын тілінен аударып, қытай тілінде жазатын Куо Пао Кун көзге түскен. Куо Пао Кунның басшылық еткен уақыты жергілікті театрлар үшін гүлдену кезеңі болды. Ол көптеген жылдар бойы көркемдік директор қызметін атқарды. Оның «Табыт көрден де үлкен» (1984) және Лао Джиу (1990) драмалары классикаға айналаған. Стелла Конның «Меруерт мұнарасынан шыққан Эмили: монолог» шығармасында бір кейіпкер еркер рөлін де, әйел рөлін де ойнап шығады. Кейінгі драмаларда әлеуметтік мәселелер төңірегінде сөз қозғалады, әсіресе гейлердің құқықтары жайлы мәселе көтеріліп отырды. Балалар әдебиетіне деген қызығушылық «Уақыт» шығармасының авторларының алғашқы бастамасымен қолға алынған. Аделина Фоудың «Амоз Лидің күнделігі», Джин Риннің «Піл және ағаш», Эмили Лимнің «Піл ханзада мен кедей піл», Джесси Ви сияқты балалар әдебиетінің майталмандары мен олардың туындылары бүгінгі күнге дейін белгілі.