Сицилия-араб тілі
Сицилия-араб тілі (араб.: لهجة صقلية) — арабтар VIII-IX ғасырларда жаулап алған Оңтүстік Италия мен оның қасындағы аралдарда таралған ауызекі араб тілінің ортағасырлық түрі. Семит тілдерінің араб тобына жатып, өзі бастау алған мағрибтік диалекттерге жақын болған. Сициялия-араб тілі жазуда әдеби араб тілі қолданғанына қарамастан Сицилия әмірлігінде 859-1092 жж. аралығында кең таралған. Тіпті сицияляны нормандар жаулап алғаннан кейін де араб тілінің классикалық үлгісі мен сицилиялық диалекті ресми қолданыста қала берді. Тек 1118-1132 жылдардағы Рим папаларының қысымымен орын алған романизацияның кесірінен араб тілі қолданыстан шыға бастады. Сицилиядағы араб тілінің соңғы иелері «маврлардың» 1240 жылдардағы жаппай қуғын-сүргініне шейін сақталғанға ұқсайды. Ал материктегі араб тілділер 1300 жылы мұсылмандардың соңғы қаласы — Лучера алынғанға дейін болған. Сицилия-араб тілі қазіргі кезге дейін сақталған жалғыз аудан — Мальта аралы. Бұл жерде үлкен романдық әсерден сицилия-араб тілінің негізінде XII-XIV ғасырларда заманауи мальта тілі құралған.
