Сиырсілекей

Сиырсілекей, шелна (Sanguisorba ) — раушангүлділер тұқымдасына жататын көп жылдық өсімдіктер. Қазақстанның шалғынды, шөбі бітік тау баурайында, қылқан жапырақты, аралас ормандарында, өзен және жылға жағалауларында, таудың альпі және субальпі белдеулерінде өсетін 3 түрі бар. Жиі кездесетін түрі — дәрілік Сиырсілекей. Оның биіктігі 40 — 100 см. Сабағы жуан, қатты бұтақтары ұзын. Жапырағы қауырсын пішіндес. Гүлдері ұсақ, күрең қызыл түсті, масақ гүлшоғырына топталған. Маусым — тамыз айларында гүлдеп, тамыз — қыркүйекте жеміс салады. Жемісі — жаңғақ тәрізді. Сиырсілекейдің сабағы мен тамырында илік заттар, қышқылдар, сапониндер, крахмал, С витамині, бояғыш заттар, эфир майы мен фитонцидтер бар. Сиырсілекейдің шипалық қасиеті ертеден белгілі болған. Сабағы мен тамырының қайнатындысы әр түрлі қан кетулерді тияды, қан тамырларын тарылтады, қабынуды басады. Сиырсілекейді халық медицинасында дизентерияны, өкпе туберкулезін емдеуге қолданады.

СИЫРСІЛЕКЕЙ