Соматогенді психоздар

Соматогенді психоздар — көптеген соматикалық аурулардан кейінгі бақыланатын психикалық бұзылыстар.

Созылмалы соматикалық аурулар кезінде тұлға патологиясы белгілері көрінеді, ал жеделдеу кезеңдерінде психикалық өзгерістер өзіндік ерекшеліктермен тұлғалық реакциялармен шектеледі.

  • Соматогенді психоз дар кезіндегі басты синдром сана күңгірттенуі (көбіне делириозды, аментивті, сирек қарауытқан күңгірттену жағдайы) болып табылады. Бұл психоз дар ешқандай айқын психикалық бұзылыссыз жедел, аяқ астынан демиды немесе астениялық невроз тәрізді, аффективті бұзылыстар фонвнда (делирий, аменция) демиды. Жедел психоз дар 2-3 күнге созылады, сомикалық аурулардың жайлы ағымында астениялық жағдайда ауысады. Олар сонымен қатар депрессивті, галлюцинаторно-параноидный синдром дардың, апатиялық ступордың клиникалық көріністерімен созымалы психозға ауысуы мүмкін.
  • Әртүрлі соматикалық аурулардағы басты психопатологиялық симптомокомплексі — астениялық синдром. Бұл синдром: әлсіздікпен, тез шаршаумен, тітіркенгіштікпен айқын вегетативті бұзылыстармен сипоталады.
  • Кейде алдыңғы қатарға фобиялық синдром шығады. Мұндай науқастарға тән қорқыныш тұрақты, зардапты болып келеді, өз денсаулығы, болашағы үшін, әсіресе хирургиялық операциялар, күрделі құралдық зерттеулер алдында үрей туады. Жиі науқастарда кардиофобия немесе канцерофобиялық синдром демиды.
  • Ипохондриялық синдром - өзінің денсаулығы туралы себепсіз қорқыныш сезімі, қандай да бір соматикалық ауруы бар деп қорқу. Ол жабысқақ, бағалы ойлармен және сандырақпен көрінуі мүмкін).
  • Апатиялық, истериялық және басқа да бұзылыстар болады.
  • Жүрек-өкпе патологиясы бар науқастарда гипоксия жағдайында наркоз дан кейін эйфория байқалады. Эйфория адекватсыз жоғары көңіл- күймен, критиканың төмендеуімен, психикалық қызметтің продуктивтілігінің жоғалуымен байқалады.
  • Депрессивті, депрессивті-параноиды синдромдар өкпенің ауры ауруларында, созымал, созымалы ағымындағы және қажуға алып келетін ішкі мүшелердің қатерлі ісіктері мен басқа да ауруларында кейде галлюцинаторный синдром мен бірге (жиі тектильді галлюцинациялар) кездеседі.

Соматогенді психоздардан кейін психоорганикалық синдром дамуы мүмкін. Бұл симптомокомплекс көріністері уақыт өте басы лады.

Психоорганикалық синдромның клиникалық көрінісі интеллекттің қарқындылық дәрежесі әртүрлі бұзылыстарымен, өз жағдайына критикалық көзқарастың төмендеуімен, аффективті лабильділікпен көрінеді. Бұл жағдайдың айқын дәрежесінде аспонтандылық, өзіне және өзін қоршаған ортаға немқұрайдылық, едәуір мнестико-интеллектуальды бұзылыстар байқалады. Жүрек патологиясымен науқастар арасында психоз дар жиі миокард инфарктымен науқастарда кездеседі. Бұл психоз дардың хабаршы белгілеріне үрей, өлімнен қорқу сезімімен жүретін аффективті бұзылыстар, қозғалыстық қозу элементтері, вегатативті және цереброваскулярный бұзылыстар жатады. Психоз хабаршыларының ішінде эйфория, ұйқы бұзылысы, гипногогиялық галлюцинацияларға суреттеме берілген. Бұндай науқастардың жүріс-тұрысы мен режимінің бұзылысы олардың соматикалық жағдайларын нашарлатады және летальды нәтижеге әкеп соқтырады. Жиі психоз дар миокард инфрактының бірінші аптасында пайда болады.

Миокард инфаркты кезінде пайда болатын психоз дардың негізгі патогенетикалық факторлары инфаркттың ыдырау өнімдерімен интоксикация, гемодинамика бұзылысы, соның ішінде церебральды гемодинамика бұзылысы, жүрек қызметінің бұзылысы нәтижесіндегі гипоксия болып табылады[1]

Дереккөздер өңдеу

  1. [1](қолжетпейтін сілтеме)Соматикалық ауруларда кездесетін психикалық бузылыстар