Уикипедия

Софонисба Ангвиссола


Софонисба Ангвиссола (1532 ж.[1] - 16 қараша 1625 ж.) – италияндық Ренессанс суретшісі болды, Кремонда салыстырмалы түрде кедей асыл отбасында дүниеге келді. Ол жан-жақты білім алды, оның ішінде бейнелеу өнері де болды және оның жергілікті суретшілермен бірге тәлім алуы бейнелеу өнерінің студенттері ретінде қабылданған әйелдерге үлгі болды. Жас кезінде Ангвиссола Римге сапар шегеді, онда ол оның талантын бірден мойындаған Микеланджеломен таныстырады және Миланға барып, Альба герцогын бейнелеген. Испанияның ханшайымы Елизавета Валуа әуесқой суреткер болды, ал 1559 жылы Ангвиссола Мадридке оның тәлімгері ретінде келіншек дәрежесінде шақырылды. Кейінірек ол король Филипп II-нің ресми суретшісі болды және өзінің стилін испан соты үшін ресми портреттердің ресми талаптарына бейімдеді. Патшайым қайтыс болғаннан кейін Филип оған ақсүйек некесін құруға көмектесті. Ол Сицилияға, содан кейін Пиза мен Генуяға көшіп келді, сонда жетекші портрет суретшісі ретінде тәжірибесін жалғастырды.

Софонисба Ангвиссола
Автопортрет, 1556, Ланкут мұражайы, Польша
Автопортрет, 1556, Ланкут мұражайы, Польша
Туған күні

1532 (1532)

Қайтыс болған күні

16 қараша 1625 (1625-11-16)

Қайтыс болған жері

Палермо, Сицилия Корольдігі

Азаматтығы

Италияндық

Жанры

Портреттік кескіндеме, сурет салу

Өнер ағымы

Кейінгі Ренессанс

Суретшінің әпкелері 1555 жылғы шахмат ойында бейнеленген. Познаньдегі ұлттық мұражай

Оның айрықша және көз тартарлық картиналары - оның портреттері және отбасының суреттері, ол оны Испания сотына көшкенге дейін салған. Атап айтқанда, оның балалар бейнелері балғын және мұқият болды. Испания сотында ол ресми мемлекеттік портреттерді үстем формальды стильде салды, салыстырмалы түрде аздаған әйел суретшілердің ішіндегі алғашқы және ең табысты бірі. Кейінірек ол діни тақырыпта сурет салды, бірақ көптеген діни суреттері жоғалып кетті. 1625 жылы ол 93 жасында Палермода қайтыс болды.

Ангвиссола мысалы, оның шығармашылығы сияқты, кейінгі суретшілер буындарына қатты әсер етті және оның үлкен жетістігі көптеген әйелдерге суретші ретінде елеулі мансапқа жол ашты. Оның суреттерін Бостондағы галереялардан көруге болады (Изабелла Стюарт Гарднер мұражайы); Милуоки (Милуоки өнер мұражайы); Бергамо; Брешия; Будапешт; Мадрид (Прадо мұражайы); Неаполь; Сиена; және Флоренциядағы Уффизи галереясында.

Оның замандасы Джорджио Васари Ангвиссола «біздің сурет салу ісінде біздің кез-келген әйелге қарағанда, үлкен пайдалылық пен мейірімділік көрсетті». Осылайша, ол өмірден сурет салу, бояу, кескіндеме және басқалардан керемет көшірме жасауда ғана емес, сонымен қатар сирек кездесетін және өте әдемі картиналар жасады.[2]

Отбасы

өңдеу
 
Суретшінің әкесі Амилькар Ангвиссола және оның бауырлары Минерва және Аструбале қатысуымен портреттік топ

Оның шығу тегі мен асыл атауы: Ангвиссоланың отбасы тарихи бөлшектерге бай ежелгі византиялық дәстүрмен байланысты.[3] Осы дәстүр бойынша, ангвиссолдар Константинополь қолбасшы Гальвано Сордо немесе Гальвано де Соарди / Сурди (Σούρδη, әлі күнге дейін Грекия, Константинополь және Ізмір пайдаланылатын тегі) шыққан.[4] 717 жылы Гальвано Византия императоры Лев III Исаурдің армиясында қызмет етті және «тапқыр жасанды оттың көмегімен Константинопольді құрлық пен теңіз қоршауында ұстаған Сараценолардан босатуға көмектесті».[5] Бұл «жасанды өрт» грек оты деп аталатын, 7-ғасырдың соңында жасалынған, Византияның көптеген негізгі әскери жеңістеріне жауап беретін, ең бастысы, Константинопольді екі араб қоршауынан құтқарып, империяның өмір сүруін қамтамасыз еткен өрт сөндіруші қару болды.

 
Автопортрет

Сурди қалқанда жыланның бейнесі болғандықтан (латынша: anguis),[6] Гальвано Омейядтарды жеңгеннен кейін, оның серіктері мен Константинополь тұрғындары: «Anguis sola fecit victoriam!», яғни: «Тек жылан жеңіс әкелді!» деп дауыстады. Бұл сөз өте танымал болды, ал Гальваноның өзі «Ангвиссола» лақап атын алды. Ақырында, император барлық ұрпақтарына Ангвиссола есімін берді.[7][8] Осыған байланысты Софонисбаның миниатюралық автопортретінде бейнеленген монограммада «Anguis sola fecit victoriam»[9] отбасылық ұраны немесе қарапайым түрде Софонисбаның әкесі Амилькардың аты болуы мүмкін деген болжам жасалды.

Константинопольдегі эпидемиядан қашып, алғашқы Ангвиссоланың ұрпақтары Италияда қоныстанды, Комненус, Гонзаги, Караксиоло, Шотландия және Висконти сияқты басқа да асыл отбасыларға үйленді және Пьяценца, Кремона, Виченца және Италияның басқа аймақтарында автономды қоныстар салды. Венецияда қоныстанған ангвиссолалар 1499 жылдан 1612 жылға дейін осы қаланың патрицийіне тиесілі болды.

Дереккөздер

өңдеу
  1. ↑ Phaidon Editors (2019). Great women artists. Phaidon Press. p. 35. ISBN 978-0714878775.
  2. ↑ Vasari. p. 36
  3. ↑ Anguissola Мұрағатталған 25 тамыздың 2018 жылы.
  4. ↑ Sofonisba Anguissola at the Court of Philip II
  5. ↑ Repertorio genealogico delle famiglie confermate nobili e dei titolati nobili esistenti nelle provincie venete...
  6. ↑ Vittorio Spreti, Enciclopedia storico-nobiliare italiana, Milano, 1928-32, vol. I pp. 389-393: Мұрағатталған 25 тамыздың 2018 жылы.
  7. ↑ ANGUISSOLA
  8. ↑ Anguissola Мұрағатталған 25 тамыздың 2018 жылы.
  9. ↑ Sofonisba Anguissola's Self-portrait in the Boston Museum of Fine Arts
«https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=Софонисба_Ангвиссола&oldid=3201015» бетінен алынған