Тарту күші

Тарту күші дегеніміз автокөліктің,-ұшақтың қозғалтқышындағы жану процесінен туатын күш

Тарту күші — әсерінен ракета қозғалатын, ракета қозғалтқышын күш қондырғысы ретінде анықтайтын негізгі шама.

Отынның жану барысында ұдайы қатты қызған газ бөлініп, қуыс канал (сопло) арқылы өте отырып, ракетаны қарсы бағытқа итереді.

Осы күш реактивті күш немесе қозғалтқыштың тарту күші деп аталады. Тарту күші ракетаға іштен де, сырттан да әсер ететін барлық қысым күшіне тең әсер етеді.

Тарту күші екі негізгі құрамды бөліктен қалыптасады:

  • қозғалтқыштың ішкі бетіне әсер ететін жану өнімінің қысым күшінің тең әсері
  • қуыс канал кесіндісінде қысымның түсуі нәтижесінде ракетаның сыртқы бетіне әсер ететін қысым күшінен тұрады.

Тартудың негізгі үлесі реактивті күшке тарту күшінің негізгі құрамдьі бөлігіне тиеді. Ракетаның ұшуы барысында Тарту күші тұрақты емес: биіктеген сайын атмосфералық қысым азайып, қозғалткыштың тарту күші артады. Алыс қашықтыққа ұшатын баллистикалық ракеталарда атмосфералық қысымның әсерінен тарту күші 15%-ға артады. Тарту күші ұшырудың бастапқы не соңғы учаскесінде де тұрақты шама бола алмайды. Тарту күші кг-мен (тоннамен) өлшенеді.[1][2][3]

Дереккөздер

өңдеу
  1. Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Әскери іс. Алматы: «Мектеп» ААҚ, 2001 жыл
  2. Орысша-қазақша түсіндірме жалпы сөздік: Көлік / профессор Е. Арын — Павлодар : «ЭКО» ҒӨФ. 2006.
  3. Рахимбекова З.М. Материалдар механикасы терминдерінің ағылшынша-орысша-қазақша түсіндірме сөздігі ISBN 9965-769-67-2