Таутандар (лат. Gymnocephalus) — алабұға тәрізділерге жататын ұсақ балықтар. Таутандар Ақ және Балтық теніздерінде, Солт. Мұзды мұхит өзендерінің алаптарында, Қара және Каспий теніздерінің солтүстік бөліктеріне құятын өзендерде кездеседі. Қазақстанда Таутандар кең тараған, тек респуликаның оңтүстегіндегі су алаптарында кездеспейді.

Таутандар
Gymnocephalus cernua
Gymnocephalus cernua
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Жануарлар
Жамағаты: Хордалылар
Ұлы табы: Сүйекті балықтар
Табы: Actinopterygii
Сабы: Алабұғатәрізділер
Тұқымдасы: Percidae
Тегі: Gymnocephalus
Bloch, 1793
Үлгілік түрі
Perca schraetser
Linnaeus, 1758
Синонимдері
  • Cernua J. C. Schaeffer, 1761
  • Schraitser J. C. Schaeffer, 1761
  • Acerina Güldenstädt, 1775
  • Cephimnus Rafinesque, 1815
  • Acerina G. Cuvier, 1816
  • Cernua J. Fleming, 1828
  • Gremilla Gistel, 1848
  • Leptoperca T. N. Gill, 1861
  • Cephimnus Rafinesque, 1815

Туыстың 4 түрі, Қазақстанда 1 түрі – кәдімгі Таутандар (G. cernua) бар. Оның денесінің ұзындығы 8 – 12 (20) см, салм. 15 – 25 (100) г. Су түбінде үйір құрып тіршілік етеді. Жыныстық жағынан 2 – 3 жасында жетіледі. Табиғи жағдайда 7 – 12 жылдай тіршілік етеді. Сәуір – маусым айларында су температурасы 8 – 20 oС болғанда су түбіндегі қиыршық тастарға, өсімдік тамырларына 100 мыңға жуық уылдырығын шашады.

Таутандардың шабағы зоопланктонмен, ересегі зообентоспен қоректенеді. Қоректену белсенділігі ымыртта арта түседі. Кәсіптік маңызы шамалы, кәсіптік балықтардың (табан балық, т.б.) қоректік бәсекелесі болып саналады.[1][2]

Дереккөздер өңдеу

  1. Қазақ энциклопедиясы
  2. Шаңырақ : Үй-тұрмыстық энциклопедиясы. Алматы : Қаз.Сов.энцикл.Бас ред., 1990 ISBN 5-89800-008-9