Тау жыныстарының қатпарлықтар

Тау жыныстарының қатпарлықтар – деформациялар әсерінен горизонталь жатқан тау жыныстары қабаттарының қатпарлықтарға жиырылу процесі; тау жыныстары қатпарларының жиынтығы. Қатпарлықтар кешені өздерінің пішіні (морфологиясы), жаралуының кинематикалық жағдайлары мен тегіне қарай бөлінеді. Морфологиялық жағынан толық немесе голоморфтық (қатпарлы белдеуді үздіксіз толтырушы дөңес немесе ойыс келген ұзын және жіңішке қатпарлықтар), үзілмелі немесе изоморфтық (белес, күмбез, бұрыс пішінді көтерілімдер), аралық қатпарлықта әр түрлі пішінді қатпарлықтар кезектесе пайда болады. Қалыптасуының кинематикалық жағдайларына қарай Тау жыныстарының қатпарлықтар жақпарлы (жер қыртысының көтерілген не төмендеген бөліктері үстіндегі тау жыныстары қабаттарының иілуінен қалыптасқан), тығыздалу (тау жыныстары қабаттарының әр түрлі деформациялануына байланысты), жалпы жаншылу (қабаттарға паралель түскен сығудан қалыптасқан), терең немесе метаморфтық (реті, пішіні, бағыты әр түрлі қатпарлардың көлемдік күштер әсерінен пластикалық күйге келіп ағуынан қалыптасқан) болып ажыратылады. Қатпарлық деформациялар пайдалы қазбалардың шоғырлануы мен жатыс сипатына ықпал етеді.