Тағанақ тұқымдасы

Тағанақ тұқымдастар (Laniidae) - торғайтәріздестер отрядына жататын тұқымдас.

Тағанақ тұқымдасы
A pair of long-tailed fiscals
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Жануарлар
Жамағаты: Хордалылар
Табы: Құстар
Сабы: Passeriformes
Кіші сабы: Passeri
Тұқымдасы: Laniidae
Rafinesque, 1815
Genera

Биологиялық сипаттама

өңдеу

Дене мөлшері торғайдан қараторғайға дейін (25-120 г) болатын дене бітімі тығыз тағанақтар. Тұмсықүсті күшті, екі бүйірінен қысыңқы тұмсығы жыртқыш құстардікі сияқты төмен қарай имек және сұңқарлардікіндей тұмсық ұшындағы өткір тісшелермен аяқталады. Торғайтәріздестер отряды ішіндегі күшті, сотқар құстар - кішкене жыртқыштар. Олар ірі бунақденелілерден басқа (көбінесе қоңыздар) жағдайы келген кезде ұсақ кесірткелерді және тышқандарды, сондай- ақ торғай тұқымдас ұсақ құстарды аулайды. Олжасын көбінесе бұтаққа қонып алып қарауылдайды және жер бетінен немесе ауадан аулайды. Олар олжа қалдығын тікенекті бұталарға шаншып кетуге дағдыланған. Құрғақ өсімдік сабақтарынан тоқылған, аузы ашық тостағанша тәріздес ұяларды ағаштардың немесе бүталардың бұтақтарына орнатады. Салындыдағы 4-6 шұбар жүмыртқаларды не аналық, не ата-енелер бірлесіп басады. Балапандарды ұяда бірлесіп 2 апта жемдейді және балапандар ұядан ұшқаннан кейін тағы бір айдай қоректендіреді. Жұптасып өмір сүреді, топ түзбейді. Дауысы дөрекі, сықырлаған әуені бар, жағымсыздау, дегенмен көптеген түрлері басқа құстардың дауысына жақсы еліктейді. .

Таралуы

өңдеу

Өте кең таралған (Австралия және Мадагаскардан басқа) және орман жиегіне немесе бұталары бар ашық жерлерге қоныстанады. Дақылды ландштафтарға орын тебуге әуес.Қоңыржай ендіктен қыстауға ұшып кетеді, оңтүстікте отырықшы өмір сүруі мүмкін. Тағанақ тұқымдастардың 9-12 туысына жататын 66-69 түрі бар. Олардың атамекені - Африка, олардың сан алуан түрлері онда өте көп. Қазақстанда бір ғана туыс - тағанақтар туысының 7 түрі кездеседі.[1]

Дереккөздер

өңдеу
  1. Мектеп энциклопедиясы. Алматы: Атамұра, 2010.