Теміртау электрометаллургия комбинаты

Теміртау химия-металлургия зауыты 1942 жылында синтетикалық каучук зауытты негізінде

1982 жылында «Карбид» ӨБ құрылды. Бірлестік құрамыңда 3 өңдіріс болды: кальций карбиді (4 цех), органикалық синтез (5 цех), синтетикалық каучук (4 цех). Бұларға қоса 12 көмекші цех жұмыс істейді. Тұтынатын шикізаттары: кальций карбиді үшін - Оңтүстік Топар кен басқармасының «Қарағандыцемент» бірлестігінің әктастары; Қарағанды металлургия комбинатымен Алтай химикалық зауытының коксы; Запорожье мен Искитим қалаларындағы электрод зауытттарынан әкелінетін электродтық масса; каучук өндіру үшін—«Орскнефтеорсинтез» өндірістік бірлестігі мен Новокуйбышев синтез спирт зауыттынан жеткізілетін спирт;органикалық синтезге арналған күйдіргіш сода (Кемероводан), күкірт қышқылы (Жезқазған), азот қышқылы (Шыршықтан).

1981-1985 жылдарында жұмыс істеп тұрған өндірістерді техникалық қайта жабдықтау және жетілдіру, халық тұтынатын тауарлар өндірісін ұйымдастыру үшін 148 ғылыми-техникалық шара жүзеге асырылды. Кальций карбиді өндірісінде күйдіру пеші, өздігінен пісетін электродтарды шығару, органик. синтез өндірісінде—этилацетатты синтездеу жүйесі, винил-и-бутил эфирін тазарту жүйелері, ацетиленді гидротациялау аппараты қайта жарақталып, өндіріске енгізілді. Сірке қышқылын синтездеуді жақсарту т.б. жұмыстар жүргізілді. Бірлестік өнімнің 26 түрін шығарды. Жоғары категориядағы сапамен шығарылатын өнімнін шамасы 53,7%. Сірке қышқылы, этилацетат, винипол, винил-и-бутил, каучук т.б. өнімдер мемлекеттік сапа белгісімен шығарылады. Өнімедердің барлық облыстық қалаларына жөнелтіліп тұрды. ЭтилацетатПольшаға ,каучук — Венгрияға, Кубаға экспортқа шығарылды. Комбинаттың жанында медикалық санитарлық бөлім, мәдениет сарайы, спорткешені, санаторий-профилакторий бар.

1967 жылдан көп таралымды «Химик» газеті шығып тұрады.

1966 жылы зауыт Еңбек Қызыл Ту орденімен марапатталды (1973жылдан КОКП23-съезінің аты берілді).

60 жылдық тарихында зауыт химия өнеркәсібінің алыбына айналды. Бірақ қайта құру жылдары жұмысын іс жүзінде доғаруға мәжбүр болды. 1998 жылдарында Теміртау электрометаллургия комбинаты зауытқа ие болып, тоқтап қалған зауытттың өндірісін жандандырды. № 4 рудатермикалық пешінде кальций карбидін шығару қалпына келтірді, №6 пеш ферроқорытпа шашығаруға қайта құрылып, 2000 жылдан 3 қарашада алғашқы өнім алынды.

2002 жылдан мамырда көміртегінің қос тотығы өндірісі іске қосылды.

2003 жылдан зауыт құрамына Теміртау құю-механикалық зауыты енді, онда да қалпына келтіру жұмыстары жүргізілуде. Комбинат құрамына, сондай-ақ Оңтүстік Топар мен «Марганец» КБ, құрылыс керамикасын өндіретін Ақмола филиалы енді (2006).[1]

Дереккөздер

өңдеу
  1. Қарағанды. Қарағанды облысы: Энциклопедия. - Алматы: Атамұра, 2006. ІSBN 9965-34-515-5