Теннессин (лат. Tennessine; Ts) — Менделеевтің Периодтық кестесінің 17 топ, 7 периодтың химиялық элементінің уақытша атауы, уақытша символы – Uus. Реттік нөмірі – 117, атомдық массасы – 294. Тұрақсыз радиоактивті элемент. Ең тұрақты изотопты 294Uus (жартылай ыдырау мерзімі 78 мс)[1]. Табиғатта кездеспейді.

117 УнунгексийУнунсептийУнуноктий
At

Ts

(Usu)
Периодическая система элементовСутегіГелийЛитийБериллийБор (элемент)КөміртекАзотОттекФторНеонНатрийМагнийАлюминийКремнийФосфорКүкіртХлорАргонКалийКальцийСкандийТитан (элемент)ВанадийХромМарганецТемірКобальтНикельМысМырышГаллийГерманийКүшәнСеленБромКриптонРубидийСтронцийИттрийЦирконийНиобийМолибденТехнецийРутенийРодийПалладийКүмісКадмийИндийҚалайыСүрмеТеллурИодКсенонЦезийБарийЛантанЦерийПразеодимНеодимПрометийСамарийЕуропийГадолинийТербийДиспрозийГольмийЭрбийТулийИттербийЛютецийГафнийТантал (элемент)ВольфрамРенийОсмийИридийПлатинаАлтынСынапТаллийҚорғасынВисмутПолонийАстатРадонФранцийРадийАктинийТорийПротактинийУранНептунийПлутонийАмерицийКюрийБерклийКалифорнийЭйнштейнийФермийМенделевийНобелийЛоуренсийРезерфордийДубнийСиборгийБорийХассийМейтнерийДармштадтийРентгенийКоперницийНихонийФлеровийМосковийЛиверморийТеннессинОганесон
Периодическая система элементов
117Ts
Атом қасиеті
Атауы, символ, нөмірі

Теннессин / Tennessine (Ts), 117

Топ, период, блок

17, 7, p

Атомдық масса
(молярлық масса)

[294] м. а. б. (г/моль)

Электрондық конфигурация

[Rn]5f146d107s27p5

Қабықшалар бойынша электрондар

2,8,18,32,32,18,7
болжам

Атом радиусы

138 (болжам) пм

Химиялық қасиеттері
Ковалентті радиус

156-157 пм

Иондалу энергиясы

1-ші: 742,9 кДж/моль (эВ)
2-ші: 1785.0-1920.1 кДж/моль (эВ)
3-ші: 2161.9 кДж/моль (эВ)

Жай заттың термодинамикалық қасиеттері
Термодинамикалық фаза

Қатты дене

Тығыздық (қ.ж.)

7,1-7,3 г/см³

Балқу температурасы

573-773 K

Қайнау температурасы

823 K

Басқа да қасиеттері
CAS нөмірі

87658-56-8

Теннесссин
Tennessine (Ts)

Алынуы

өңдеу

Алғашқы рет 2009-2010 жылдары Ресейдің Дубны қаласындағы Біріккен ядролық зерттеу институтында алғашқы рет алынған[2].

2010 жылдың 5 сәуірінде "Physical Review Letters" ғылыми журналына Менделеев кестесінің номері 117-ші элементі ашылғаны туралы мақала қабылданған[3].

Эксперименттің нәтижесінде жаңа элементтің 6 атомы тіркелген: бес 293Uus және бір 294Uus.

117-ші элементтің синтезі үшін келесі реакциялар қолданған:

 
 

2012 ж. маусым айында эксперимент қайталанды. Бұл эксепериментте тіркелгені - 5 ядро 293Uus.[4][5]

 
117-ші элемент - Унунсептийдің ыдырау кезеңдерінің реттілігі

Дереккөздер

өңдеу
  1. Физики из Дубны синтезировали 117-й элемент // infox.ru
  2. Российские и американские физики впервые синтезировали 117-й элемент — РИА Новости
  3. Yu. Ts. Oganessian et al., Synthesis of a New Element with Atomic Number Z=117, Physical Review Letters, Vol. 104 (2010) P. 142502. DOI: 10.1103/PhysRevLett.104.142502.
  4. В России вновь синтезировали 117-й элемент. Российская газета (2011). Тексерілді, 1 қыркүйек 2012.
  5. Физики из Дубны воспроизвели синтез сверхтяжелого 117-го элемента. Dubna.org (2011). Басты дереккөзінен мұрағатталған 17 қазан 2012. Тексерілді, 1 қыркүйек 2012.

Тағы қараңыз

өңдеу

Сыртқы сілтемелер

өңдеу