Теодор Рузвельт

	Теодор Рузвельт; Theodore Roosevelt
Лауазымы
14 қыркүйек 1901 жыл — 4 наурыз 1909 жыл
Вице-президент	Чарльз Фэйрбанкс (1905)
Ізашары	Уильям Маккинли
Ізбасары	Уильям Тафт
4 наурыз 1901 жыл — 14 қыркүйек 1901 жыл
Президент	Уильям Маккинли
Ізашары	Гаррет Гобарт (1899 дейін)
Ізбасары	Чарльз Фэйрбэнкс (1905)
Ту	33-ші Нью-Йорк губернаторы
1 қаңтар 1899 жыл — 31 желтоқсан 1900 жыл
Вице-губернатор	Тимоти Вудраф
Ізашары	Фрэнк Блек
Ізбасары	Бенджамин Оделл
Өмірбаяны
Партиясы	АҚШ Республикалық партиясы
Білімі	Гарвард университеті
Дүниеге келуі	27 қазан 1858 ; Нью-Йорк, АҚШ
Қайтыс болуы	6 қаңтар 1919 (60 жас); Ойстер Бэй, Нью-Йорк штаты
Жерленді	Янга, Ойстер Бэй
Әкесі	Үлкен Теодор Рузвельт
Анасы	Митти Баллок
Жұбайы	1) Элис Хатауэй Ли Рузвельт ; 2) Эдит Рузвельт
Балалары	ұлдары: Теодор-кіші, Кермит, Арчи және Квентин ; қыздары: Алиса және Этель
Қолтаңбасы
Теодор Рузвельт Ортаққорда
	өңдеу

Теодор «Тедди» Рузвельт (ағылш. Theodore Roosevelt, МФА [ˈθɪədɔr ˈroʊzəˌvɛlt]; 27 қазан 1858 — 6 қаңтар 1919) — америкалық саясаткер, АҚШ-тың 25-ші Президенті, 1901-1909 жылдар арлығындағы АҚШ-тың 26-шы Президенті, Республикалық партияның өкілі, 1906 жылы әлемдік Нобель сыйлығының иегері.

Өмірбаяны

Теодор Рузвельт 1858 жылы 27 қазанда саудагер және нидерландық тектен тараған филантроптың жанқұясында дүниеге келген. Теодор жнұяда екінші бала болатын, оның бір үлкен әпкесі мен бір кіші қарындасы, сол сияқты, бар еді. Болашақ Президент балалық шағынан бастап денсаушылығы мығым болмады, астма сырқатымен ауыратын. 1860 жылдар аяғы мен 1870 жылдардың басында рузвельттер жанұясы Еуропаға, Африкаға, және Таяу Шығысқа саяхат жасады. Алғашқы білім көзін денсаулығының болмауы себебінен, Теодор от басынан алды, мектепке бармады.

Саяси қызметі

1876 жылы Теодор рузвельт Гарвард университетіне оқуға түсті, ал 1880 жылы аяқтады. Сол уақытта өзінің бірінші эссесін жарыққа шығарды және саясатпен айналыса бастады, Республикалық партияға түсті.

1882-1884 жылы Нью-Иорк штатының легистратурасының мүшесі болды. 1884 жылдың 14 ақпанында бір-ақ күнде анасы мен жарынан айрылып қалды. Осы уақытқа дейінгі бірнеше күн бұрын қызы Элис дүниеге келген болатын. Қаралы уақыттан кейін Теодор Нью-Йорк пен жұмысын қалдырып, Дакотаға көшіп келді де фермерлік өмірді бастады.

1886 жылы ол екінші рет үйленді.

1885 жылы Нью-Йорк қалалық полициясының басшысы болып бекітілді.

1897 жылдан бастап, президент У.Маклиннің әкімшілігіндегі әскери-теңіз минстрлігінің орынбасары болды.

1898 жылы испан-американ соғысы уақытында Кубадағы әскери қимылдарға қатынасып, Құрмет Медалі марапатына көрсеткен ерлігі үшін ұсынылды. Марапт тек 1901 жылы ғана бекітілді және Рузвельт (қайтыс болған соң) өз елінің жоғарғы әскери наградасына тұрарлық бірінші және жалғыз президент болды. 1899-1900 жылдар арасында Нью-Йорк губернаторы орнын иемденді.

АҚШ Президенті

1900 жылы Маккинли мен Рузвельттің тобы президенттік сайлауда жеңіске жетті. 1901 4 наурызда Маккинли президенттік қызметтік екінші кезеңіне кіріп, Рузвельт вице-президент болды. Осы жылдың 6 қыркүйегінде Маккинлиге қастандық жасалып, 14 қыркүйекте ауыр жараққаттан қаза болды. Сол күні Рузвельт жаңа президент ретінде таққа отырғызылды. Ол АҚШ тарихындағы ең жас президент (42 жас, 10 ай) еді.

Бірінші әкімшілік1901—1904 жылдары

1904 жылдың сайлауы

АҚШ-тың Прогрессивті партиясының Көшбасшысы, 1912 жылдағы президенттік сайлауының үміткері.

Теодор Рузвельт, 1915

Сэм көкесінің алдындағы Рузвельттің Тафтпен күресі. Карикатура 1912 г.

Қастандық

Атылған жазба мен көзілдірік қаптамасы

Соңғы жылдары

Рашмор тауында қашалып жасалған Теодор Рузвельттің басы.

Сол сияқты, қараңыз

Ескерту

Әдебиет

Белявская И. А. Теодор Рузвельт и общественно-политическая жизнь АҚШ. М., 1978
Уткин А. И. Теодор Рузвельт. Москва, 2003
Уткин А. И. Теодор Рузвельт: Политический портрет. Свердловск, 1989.
Roosevelt. His Life, Meaning, and Messages. New York, 1919. V. 1-4.
Mellander, Gustavo A. (1971) The United States in Panamanian Politics:The Intriguing Formative Years. Danville, Ill.: Interstate Publishers, OCLC 138568
Mellander, Gustavo A.; Nelly Maldonado Mellander (1999). Charles Edward Magoon: The Panama Years. Río Piedras, Puerto Rico: Editorial Plaza Mayor. ISBN 1-56328-155-4. OCLC 42970390.
Pringle H. F. Theodore Roosevelt: A Biography. New York, 1931.
Letters of Theodore Roosevelt / Ed. by E. E.Morison. Cambridge (Mass.), 1951-54. V. 1-8.
Gould L. Presidency of Theodore Roosevelt. Lawrence, 1991.

Ойлары мен жиылыста алған сөздері

Дереккөздер

Ізашары: Уильям Мак-Кинли	АҚШ Президенті 14 қыркүйек 1901 — 4 наурыз 1909	Ізбасары: Уильям Тафт