Тянь-Шань скутигері

Тянь-Шань скутигері(Scutіger tіanschanіcus) – базидиомицеттер класы, скутигер туысына жататын саңырауқұлақ. Қазақстанда Теріскей, Іле Алатауларында (Есік, Кіші және Үлкен Алматы шатқалдарында) кездеседі. Жемісті денесі түбірінен әдетте, жалғыздан, кейде екіден бірігіп өседі. Диаметрі 1,5 – 5 см, қалыңдығы орталық бөлігінде 0,4, ал жиегіне қарай 0,1 см. Қалпақшасы етті және ортасына қарай ығысқан, майда қабыршақты, сарғыш сұр түсті, кепкеннен кейін қою сарғыш түске енеді. Қалпақша жиегі жұқа және иректелген қалақша тәрізді. Ұлпасы қалың етті, ақшыл түсті, кепкен кезде қатты әрі сынғыш келеді. Түтікшелері өзара қара түсті жіңішке сызықпен бөлінген, саңылау тесіктерінің пішіні бұрыш, кейде ромб тәрізді болады. Оның диаметрі 0,25 – 1 мм. Аяқшасы қалпақшасының ортаңғы бөлігіне қарай орналасқан, ұзындығы 1,5 – 3 см, ені 0,4 – 0,7 см, тегіс, түссіз, қалпағына бекіген тұсында жуанырақ болады. Жеуге жарамсыз. Тянь-Шань скутигері – өте сирек кездесетін, эндемик түр. Жылдан жылға саны азаюда, қорғауға алынып, Қазақстанның “Қызыл кітабына” енгізілген.[1]

Сілтемелер

өңдеу
  1. «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, VIII том