Тілдік қабілет

Тілдік кабілет орыс языковая способность — психолингвистикадағы басгы ұғымдардың бірі. Тілді колданушынын. психикасын сатылап калыптаскан көп денгейлі функционалды жүйе. Л. В. Щербанын "тілдік ұғымдардын потенциалдык жүйесі ретінде", "жеке адамнын сөйлеуіндегі психофизиологиялык жағы туралы" идеясынан бастау алатын Тілдік қабілет үғымын психолингвистикаға А. А. Леонтьев (Ресей) енгізген. Тілдік қабілеттіи табиғаты туралы екі көзкарас бар:

  1. баланын өсуіне карай дамыгі отыратын биологиялык негіз,
  2. оған керісінше, карым-катынас процесі кезінде калыптасатын әлеуметтікнегіз.

Тілдік қабілетте элементтер мен денгейлер бөлек каралады. Элементтер дегеніміз тіл жүйесі элементтерінін санада бейнеленген жинакты түрі. Тілдік қабілет денгейлері — прескрипторлык (сөйлеушілер айтуга тиіс алдын-ала белгіленген сөз колданыстары) ережелермен байланысты элементтердін функционалдык шағын жүйелері. Тілдік қабілет денгейлері тіл жүйесіндегі денгейлерге (фонетикалык, лексикалык, грамматикалык) сай келеді деуге негіз бар.[1]

Дереккөздер өңдеу

  1. Тіл білімі терминдерінің түсіндірме сөздігі — Алматы. «Сөздік-Словарь», 2005 жыл. ISBN 9965-409-88-9