Түйнекшөп[1] (лат. Bunium) – шатыршагүлділер тұқымдасына жататын көп жылдық өсімдіктер.

Түйнекшөп

Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Өсімдіктер
Бөлімі: Гүлді өсімдіктер
Табы: Қос жарнақтылар
(unranked) Asterids
Сабы: Apiales
Тұқымдасы: Apiaceae
Кіші тұқымдасы: Apioideae
Тайпасы: Pyramidoptereae
Тегі: Bunium
L.
түрлері

45 - 50 түрі белгілі

Қазақстанда ШуІле Алатауының, Қаратаудың, Батыс Тянь-Шаньнің тастақты беткейлерінде өсетін 3 түрі бар. Соның ішінде жиі кездесетіні – қынапты Т. (В. vagіnatum). Биіктігі 15 – 30 см, түйнегі шар тәрізді, диаметрі 2 см-дей, сабағы жолақты. Жапырақтары жұмыртқа немесе қауырсын тәрізді. Тостағанша жапырақшаларында тісшелері болмайды, күлте желектерінің ұзындығы 1,5 мм-дей, ақ не қызғылт түсті. Гүлдері қосжынысты, 15 – 20 гүлі топтанып, шатырша гүлшоғырын құрайды. Мамыр айында гүлдеп, маусымда жемісі піседі. Жемісі ұзынша-жұмыртқа тәрізді болады. Қынапты Түйнекшөп – эндемикті түр.

Дереккөздер өңдеу

  1. «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, VIII том