Түйіршіктеу[1] – берілген пішін мен мөлшерге сәйкес қатты бөлшектердің түзілуі.

Түйіршіктеудің бірнеше әдістері бар: 1) айналдыру – барабанды, табақша тәрізді немесе дірілдік түйіршіктеу қондырғыларында ұсақ бөлшектерді кесектеу не түйіршік түзу орталықтарын алу (мысалы, минералды тыңайтқыштар, теміркентасты концентраттар, т.б. алу); 2) сұйықтықты еркін көлемде немесе қатты бөлшектердің бетінде майдалау. Бұл жағдайдағы түйіршік балқыма тамшыларының ауамен салқындауы немесе сұйықтық қабыршағының кристалдануы нәтижесінде түзіледі. Бұл әдіс минералды тыңайтқыштардың балқымаларын түйіршіктеу мұнараларында түйіршіктеуге, одан басқа қойыртпақ, ерітінді және жүзгіндерді әр түрлі қондырғыларда түйіршіктеуде қолданылады; 3) құрғақ ұнтақтарды нығыздап, кейде нығыздалған материалдан керекті мөлшерде түйіршіктер алу. Бұл әдіс витаминдер, дәрілер, реактопластар, т.б. алуда қолданылады; 4) пластикалық-тұтқыр массаны тесіктер арқылы сығып өткізу әдісі негізінен полиолефин, полистирол және олардың сополимерлерін,поливенилхлорид, поликарбонат, т.б. термопластарды және каучук пен резина қоспаларын түйіршіктеуде қолданылады. Түйіршіктеу тиімділігінің негізгі көрсеткіштеріне тауараралық фракция шығымы, алынған түйіршіктердің сапасы (пішіні, беріктілігі, себілу массасы, түйіршікті құрамның біркелкілігі) жатады. Түйіршіктеу материалдарды сақтау мен тасымалдау жағдайларын жақсартып, түйіршіктерді пайдалану дайын өнім мен шикізаттың шығынын азайтады.

Дереккөздер өңдеу

  1. “Қазақ Энциклопедиясы”, VIII-том