Түйіспесіз жарғыштар

Түйіспесіз жарғыштар (орыс. неконтактные взрыватели) — нысанадан белгілі бір қашықтықта және биіктікте ракетаның, торпеданың, миналардың және т.б. жарғыш заттарын жаруға арналған автоматтандырылған қондырғы (механизм). Түйіспесіз жарғыштардың жұмыс жасау принципі нысанадан шығатын (сәулеленетін) дыбыстық және басқа да тербелістердің энергиясын қабылдауға немесе нысанадан түскен, жарғыштардан сәулеленген электрмагнитті және басқа да тербелістерді қабылдауға негізделеді. Жару үшін қолданылатын энергияның түріне қарай Түйіспесіз жарғыштар радиолокациялық, акустикалық, жылу (инфрақызыл) магниттік және т.б. болып бөлінеді. Түйіспесіз жарғыштар нысананы жою мүмкіндігін (100%) арттыратын болғандыктан, зенитті ракеталарда, торпедаларда және басқа да оқ-дәрілерде кеңінен қолданылады. Басқару сигналдарын алу үшін қолданылатын электрмагнитті толкындардың алғашқы көзінің орналасқан жеріне байланысты Түйіспесіз жарғыштар активті (жарғыш нысананы сәулелендіріп, одан түскен сигналдарды қабылдайды), жартылай активті (нысанадан баска көздер арқылы сәулеленіп, жарғыш түскен сигналдарды қабылдайдьі), пассивті (жарғыш нысана шығарған сигналдарды қабылдайды) болып бөлінеді.[1]

Дереккөздер өңдеу

  1. Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Әскери іс. Алматы: «Мектеп» ААҚ, 2001 жыл