Тұтқындар серуені

«Тұтқындар серуені» - 1890 жылы салынған Ван Гогтың суреті. Суретте түрменің кішігірім ауласындағы құдық пен оның айналым жүрген тұтқындар бейнеленген. Сурет көк-жасыл гаммада орындалған.
«Тұтқындар серуені» тұйықталған шеңбер тәріздес (суретші пікірінше) өмірді білдіреді. Ортадағы фигура басқа бейнелерге қарағанда ерекшеленеді: оның беті дәл салынған. Бұл кейіпкерде Ван Гогтың өзінің келбетін байқауға болады.

Тұтқындар серуені

Сипаттамасы

Бұл сурет Б.Жерральдтың «Лондон» кітабына иллюзия ретінде қызмет еткен Густав Дораның «Острог» гравюрасының негізінде жазылған. Түпнұсқада тұтқындардың шолуын өткізген Лондон түрмесінің бірінің ауласы бейнеленген. Ван Гог суреттің құрамын дәл көшірді. Бұл себеп оған жақын болуы мүмкін, себебі ауруханада ол өзін тұтқынға түсіріп, жабық кеңістікте секілді сезінді. Суретші өзінің эмоциялық дыбысын суретке түсіреді, сондықтан ол гравюраның көшірмесі бола бермейді. Дорадан айырмашылығы, Ван Гог түрме қабырғаларын айқынсыз сызықтармен сызады. Контрасттық комбинацияларды қолдануға қарамастан, көп бағдарлы соққылар, қабырғаларды суық жансыз тонустармен бояйды. Осыған орай, айналада жүріп жүрген тұтқындар бір мылтық массаға біріктіріледі. Ван Гогта бұл үйірме қуаныш пен күн сәулесінен айырылған өмірдің үмітінің бейнесі болды. Тұтқындардың бірінде суретшінің ерекшеліктерін нақты ажыратуға болады.

Салыну тарихы

1888 жылаың желтоқсанының соңында Ван Гогта рухани дерттің алғашқы ұстамасы байқалды. Кейін ұстамалар қайталанып, ол Сен-Ремидегі Әулие Павелдің психиатриялық емханасында өз еркімен қаралды. Бұл жерде Ван Гог 1889 жылдың мамырынан 1890 жылдың мамырына дейін өткізеді. Бұл емхананың директоры – доктор Пейон мен Ван Гог ағасы – Тео суретшіге жұмыс істеу үшін барлық жағдайды жасауға тырысқан.
Емханада Ван Гог нақты бейнелерден қарап сала алмады, сол себептен әр түрлі суретшілердің литографиялары мен гравюраларын бейне ретінде қолданды. Бір жолы ол Теоды Регамедің «Каторга» гравюрасын әкелуін сұрап еді, алайда Тео оны таба алмай, бұл сурет үшін Ван Гог Гюстав Доредің «Острог» гравюрасын қолданды.

Дереккөздер

• Государственный музей изобразительных искусств имени А. С. Пушкина. Галерея искусства стран Европы и Америки XIX—XX веков. — М.: Красная площадь, 2007. — С. 103. — ISBN 978-5-900743-34-9.
• Ионина Н. A. Сто великих картин. — Вече, 2002. — Вече с.
• Антонова И. А. Шедевры Государственного музея изобразительных искусств имени А. С. Пушкина. — М.: Советский художник, 1985. — С. 75.