Тәңкі би Қаржауұлы

Тәңкі би Қаржауұлы — 1763–1965 жылдар аралығында туған, 1830 жылы Кіші (Арал) Қарақұмда қайтыс болыпты. Тәңкінің батырлығынан шешендігі басым болса керек. Кіші жүздің Шөмекей руы Бозғыл (Бозғұл) бұтағынан шыққан.[1]

Шежіре: Тәңкі би-Қаржау-Қалымбет-Метей-Әлдеберлі-Келмембет (Сарқасқа)-Келдібай-Бозғұл-Шөмекей[1]

Ел әңгімелеріне бүгінге дейін Тәңкі шешен аталады. Арғы бабалары Сарғасқаның Метейі. Көрнекті ақындардың бірі Молдахмет Дабылов өзінің шежіре дастаныңда:

...Метейден Тәңкі шешен сайрап туды, Билікті талай дауда алған жығып, - депті.

Тәңкі өзі турасында:
«…Ей, Алла, тіл жағыма бердің ерік,
Несіне қимағанның маған көрік», - деп өзінің бет-бейнесінен хабар етсе, екінші бір шумақта:

«Тары да бітеді бұл жерге.
Арпа да бітеді бұл жерге.
Бірақ Тәңкі би бітпейді бұл жерге», - деп өзінің ерекше адам екенін тағы да білдіріп өтеді.

Дереккөздер

өңдеу
  • Билер сөзі-киелі. Құраст.:Т.Дайрабай, М.Ахметов:Алматы, 2012. - 208б.
  • “Қазақстан”: Ұлттық энцклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998
  1. a b Кете Шомекей шежіресі / Дайрабаев Т. – Алматы, Ана тілі, 1995. - 167 бет.