Украина саяси партиялары
Украина — көптеген саяси партиялары бар көппартиялық жүйе, бұл жүйе арқылы бірде-бір партияның жалғыз билікке қол жеткізуі мүмкін емес және партиялардың коалиция құру арқылы ғана жұмыс істеуі керек. 2021 жылғы жағдай бойынша елде 365 саяси партия тіркелген.[1]
Украинадағы көптеген партиялардың мүшелер саны өте аз және олар көпшілікке беймәлім.[2] Бұрын шағын партиялар парламенттік сайлауға қатысу мақсатында көппартиялық коалицияларға (сайлау блоктарына) біріккен, бірақ 2011 жылдың 17 қарашасында Украина парламенті саяси партия блоктарының парламент сайлауына қатысуына тыйым салатын сайлау туралы заңын бекітті.
Ресми тіркелген партиялар өңдеу
Парламентте өкілеттігі бар партиялар өңдеу
- Ресми фракциялар
Украинадағы саяси партиялар ресми парламенттік фракциялар ретінде танылу үшін парламентте кемінде он бес орынға ие болуы керек.
| Атауы | Құрылуы | Идеологиясы | Верховна Рада | Облыстық кеңестер | Жергілікті кеңестер | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
ХҚ
СН |
Халықтың қызметшісі Слуга народу |
2019 | Либерализм Популизм |
240 / 450 |
305 / 1780 |
6400 / 43122 | |
ЕЫ
ЄС |
Еуропалық ынтымақтастық Європейська солідарність |
2000 | Либералдық консерватизм Христиандық демократия |
27 / 450 |
283 / 1780 |
3905 / 43122 | |
ББО
ВОБ |
Отан Батьківщина |
1999 | Консерватизм Популизм |
24 / 450 |
193 / 1780 |
4470 / 43122 | |
БҮ
ЗМ |
Болашақ үшін За майбутнє |
2019 | Популизм Либерализм Ұлтшылдық |
21 / 450 |
183 / 1780 |
4067 / 43122 | |
ГП
ПГ |
Голос Голос |
2019 | Либерализм Анти-жемқорлық |
20 / 450 |
16 / 1780 |
335 / 43122 | |
ДП
ПД |
Сенім Довіра |
2019 | Регионализм | 20 / 450 |
22 / 1780 |
459 / 43122 | |
- Депутат топтары
Верховна Радада депутаттық топтарды депутаттар парламент отырысы кезінде құрады. Әдетте парламенттік топтар тәуелсіз депутаттардан немесе ресми фракция құру үшін парламентте жеткілікті орын ала алмаған партиялардың депутаттарынан тұрады. Кейде олар ресми фракциялардың ыдырауы арқылы да құрылуы мүмкін. Парламенттің қазіргі сессиясындағы екі партия «Болашақ үшін» және «Довіра» бастапқыда 2019 жылғы Украинадағы парламенттік сайлаудан кейін парламенттік топтар ретінде құрылды, бірақ кейін толыққанды саяси партияларға айналды.
| Атауы | Құрылуы | Идеологиясы | Верховна Рада | Қосымша ақпарат | ||
|---|---|---|---|---|---|---|
ӨБП
ПЗЖМ |
Өмір және бейбітшілік платформасы Платформа за життя та мир |
2022 | Социал-демократия Проеуропизм |
23 / 450 |
ОП–ӨҮ (бұрынғы ресейшіл партия) депутаттары партия жұмысын тоқтатқаннан кейін құрылған | |
УҚК
ВУ |
Украинаны қалпына келтіру Відновлення України |
2022 | 18 / 450 |
Бұрынғы ОП–ӨҮ және бірнеше ХҚ және Сенім депутаттарынан құрылған | ||
ӘДТ
ДОС |
Әділет ДТ ДО «Справедливість» |
2021 | Либерализм Проеуропизм |
11 / 450 |
Келіспеушіліктер себебінен Голостан бөлініп қалған депутаттардан құрылған | |
- Фракцияға жатпайтын парламенттегі партиялар
| Атауы | Құрылуы | Идеологиясы | Верховна Рада | Облыстық кеңестер | Жергілікті кеңестер | Топтары | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
БСО
ВОС |
Бүкілукраиндық "Свобода" одағы Всеукраїнське об'єднання "Свобода" |
1995 | Ультраұлшылдық Оңшыл популизм |
1 / 450 |
50 / 1780 |
890 / 43122 |
||
СО
ОС |
"Өзіне көмектесу" одағы Об'єднання «Самопоміч» |
2012 | Либералдық консерватизм Проеуропизм |
1 / 450 |
9 / 1780 |
222 / 43122 |
Мемлекеттік: Довіра Халықаралық: Еуропа Халық партиясы (бақылаушы) | |
АБТ
КАБ |
Андрій Балога командасы Команда Андрія Балоги |
2008 | Популизм Проеуропизм |
1 / 450 |
7 / 1780 |
193 / 43122 |
Мемлекеттік: Болашақ үшін | |
БЦ бірге
БЦ разом |
Біла Церква разом Біла Церква разом |
2008 | Регионализм | 1 / 450 |
0 / 1780 |
9 / 43122 |
Мемлекеттік: Довіра | |
Парламенттен тыс тіркелген партиялар өңдеу
Төмендегі кестеде парламенттен тыс партиялардың белсенділері ғана берілген, кесте толық емес.
| Атауы | Құрылуы | Идеологиясы | Облыстық кеңестер | Жергілікті кеңестер | ||
|---|---|---|---|---|---|---|
ӨП
НК |
Өлкеміз Наш край |
2014 | Солшыл центризм | 43 / 1780 |
1891 / 43122 | |
УДАР
УДАР |
Віталій Кличконың Реформалар үшін Украинаның демократиялық альянсы Український демократичний альянс за реформи Віталія Кличка |
2010 | Либерализм Проеуропизм |
43 / 1780 |
1891 / 43122 | |
КА
СЧ |
Күш пен абырой Сила і Честь |
2009 | Консерватизм Проеуропизм |
16 / 1780 |
575 / 43122 | |
УАП
АПУ |
Украина Халық рухы Народний Рух України |
1990 | Ұлтшылдық Консерватизм Либерализм |
6 / 1780 |
202 / 43122 | |
Жұмысын тоқтатқан партиялар өңдеу
Тыйым салынған партиялар өңдеу
| Атауы | Құрылды | Ыдырады | Тыйым салынды |
Идеологиясы | Соңғы Верховна Рададағы мандаты | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
УКП
КПУ |
Украина Коммунистік партиясы Комуністична Партія України |
1918 | 1991 | 1991 | Коммунизм | ||
ОП–ӨҮ
ОП–ЗЖ |
Оппозициялық плафторма — Өмір үшін Опозиційна платформа – За життя |
1918 | 1991 | 1991 | Русофилия Еуроскептицизм |
42 / 450 | |
УСП
СПУ |
Украина Социалистік партиясы Соціалістична партія України |
2019 | 2022 | 2022 | Русофилия Еуроскептицизм |
42 / 450 | |
АП
ПР |
Аймақтар партиясы Партія Регіонів |
1997 | 2014 | 2023 | Русофилия Еуроскептицизм |
42 / 450 | |
Дереккөздер өңдеу
- ↑ ВІДОМОСТІ щодо зареєстрованих у встановленому законом порядку політичних партій станом на 01.01.2021 року (укр.). Украина әділет министрлігінің ресми сайты (1 қаңтар 2021). Тексерілді, 2 тамыз 2023.
- ↑ Безпартійна Україна. Український Тиждень (24 маусым 2020). Тексерілді, 2 тамыз 2023.