Уолтер Берли Гриффин

Уолтер Бёрли Гриффин
	Уолтер Бёрли Гриффин
	ағылш. Walter Burley Griffin
	; Уолтер Бёрли мен Мэрион Махони Гриффиндер, 27 шілде 1930 жыл
Жалпы мағлұматтар
Ұлты	американдық
Азаматтығы	АҚШ
Туған күні	24 қараша 1876
Туған жері	АҚШ, Иллинойс, Мэйвуд
Қайтыс болған күні	11 ақпан 1937 (60 жас)
Қайтыс болған жері	Үндістан, Лакхнау
Жұмысы мен жетістіктері
Білімі	жоғарғы (Иллинойс университеті)
Жұмыс істеген; қалалар	Чикаго, Декейтер, Мейсон Сити (Айова), Канберра, Лакхнау (Үндістан)
Қала құрылыс; жобалары	Канберра
Іске аспаған; жобалары	"Pioneer Press" баспа үйінің штабы

Уолтер Бёрли Гриффин (ағылш. Walter Burley Griffin, 1876 ж. 24 қараша – 1937 ж. 11 ақпан) — америкалық архитектор жəне дизайнер, Аустралия астанасы Канберра қаласының бас жоспарын жасаушы ретінде танымал. Өмірінің басым бөлігінде Гриффин өз жұбайы Мэрион Махони Гриффинмен бірге еңбек етті.

Өмірбаяны

Жас кезі

Берли Уолтер сызбалармен жұмыс үстінде, 1912 жыл

Гриффин 1876 жылдың 24 қарашасында Чикагоның жанындағы Мэйвуд қаласында, сақтандыру агенті - Джордж Уолтер Гриффиннің отбасында дүниеге келген. Гриффин бала кезінен ландшафтты дизайнға қызығатын болған. Оук-Паркте мектеп бітіріп, Урбан-Шампэйн көшесіндегі Иллинойс университетінің архитектура факультетіне түседі. 1899 жылы Гриффин бакалавр дипломын алып, Чикагоға көшеді. Осында екі жыл бойы «Прериялар Мектебімен» жақын болған чикаголық архитекторлар тобында сызбашы болып қызмет атқарады. Жас Гриффин Луис Генри Салливенді пір тұтып, оның органикалық архитектура тұжырымдамасынан шабыт алатын.

1901 жылдың шілдесінде Гриффин Иллинойста архитектуралық қызметті жүргізуге рұқсат беретін емтиханнан өтеді. Оук-Парк көшесіндегі Фрэнк Ллойд Райттың фирмасына жұмысқа кіріп, сонымен қатар, Райттың рұқсатымен өз жобаларын жасап жүрді. Гриффиннің алғашқы тапсырысы Гриффиндер отбасының досы, Эмери текті азаматтың Элмхерсттегі (Иллинойс) үйі болды. Осы жылы-ақ Гриффин Райттың əпкесі Мэжинелге үйленуге ұсыныс жасап, оның бас тартуын алады.

АҚШ-тағы мансабы

1905 жылдың соңында Гриффин мен Райт арасындағы қарым-қатынастың бұзылуы оның студиядан кетуі мен Чикагоға көшуіне алып келді. Мұнда ол жеке тапсырыстарды жасаумен айналысты. 1909 жылы Райт Еуропаға көшіп кетіп, өз студиясын Герман фон Хольстқа қалдырды. Фон Хольст Гриффинды Декейтер қаласының (Иллинойс) Милликин-Плейс ауданындағы бірнеше үйдің ландшафттық дизайнын жасату үшін жұмысқа алады. Осы жобамен жұмыс кезінде Гриффин осы студия қызметкері, өзінен бес жасқа үлкен талантты архитектор Мэрион Махонимен танысады. Екі жылдан кейін олар тұрмыс құрды. Бұдан кейінгі кезеңде олар барлық жобаларды біріге жүзеге асырды. Сол кезеңнің ең ірі жобаларының бірі Айованың Мейсон Сити қаласындағы Рок Крест Рок Глен ауданындағы бірнеше жеке үй жəне ландшафт дизайнын салу болды. XX ғасырдың басында Мейсон Ситида «Прерия мектебінің» көптеген архитекторлары еңбек етті, нəтижесінде, қазіргі қала келбеті осы стильдің нақты көрінісі əрі ең ірі жинағы деп айтуға болады. 1914 жылға дейін-ақ Гриффин 130 үй жəне ландшафттың жобасын жасаған.

Аустралиядағы мансабы

Канберраның құрылыс жоспары

Канберра жобасының сызбасы

Үйлену тойынан кейін Гриффиндер Аустралияның болашақ астанасы - Канберраның құрылыс жоспарын жасауға өткізіліп жатқан конкурсқа өтінім берді. 1912 жылдың 23 мамырында Гриффиндердің жобасы сол секілді 137 өтінімнің арасынан таңдап алынды. Гриффин федералды астананың құрылысы мен дизайнының басшысы (ағылш. Federal Capital Director of Design and Construction) болып белгіленді. Осы мамандықта алты жыл жұмыс істей жүріп, ол жергілікті шенеуніктердің қарсылығын сезіп, əрдайым олардың түзетулері бойынша жобаларын өзгертуге мəжбүр болды. 1920 жылдың соңында Гриффин өз еркімен қызметінен кетіп, қаланың құрылысына араласқан жоқ.

Канберра құрылысындағы жалақысынан жиналған ақшаға Гриффин Мельбурнда өзінің архитектуралық фирмасын ашты. 1924 жылы ол Мельбурннан құрылысына өзі қатысқан Сиднейдің жанындағы Кэслкрэг (ағыл. Castlecrag) елді мекеніне көшіп келіп, осында өмірінің он жылын өткізеді. Өмірінің соңғы жылдарында Уолтер мен Мэрион мистицизм, теософия мен антропософияға қызықты.

Үндістандағы мансабы

1935 жылы Гриффин Үндістанға көшеді: оған Лакхнаудағы университет кітапханасын салуға тапсырыс түседі. Жоба орындалмағанына қарамастан, Гриффинге Үндістанның мəдениеті ұнап, сонда қалуға шешім қабылдайды. Сонымен қатар, Үндістанда ол көптеген тапсырыстар алып жатты. 1936 жылдың сəуір айында жұбайы Мэрион да оның жанына көшіп барады.

Уолтер Бёрли Гриффин 1937 жылдың 11 ақпанында, ота жасалғаннан кейін бес күннен соң Лакхнау қаласының ауруханасында перитонит ауруынан дүниеден өтті. Ол жергілікті христиандық зиратта көмілді. Мэрион "Pioneer Press" баспа үйінің штабының құрылысын аяқтап, Аустралияға оралды.