Уикипедия

1905 жыл

Жылдар
1901 · 1902 · 1903 · 1904 — 1905 — 1906 · 1907 · 1908 · 1909
Онжылдықтар
1880 жж. · 1890 жж. — 1900 жж. — 1910 жж. · 1920 жж.
Ғасырлар
XIX ғасыр 
— XX ғасыр

— XXI ғасыр

II мыңжылдық
XVIII ғасыр 
— XIX ғасыр
—  XX ғасыр

— XXI ғасыр 

— XXII ғасыр
1890 жж. 1890 1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899
1900 жж. 1900 1901 1902 1903 1904 1905 1906 1907 1908 1909
1910 жж. 1910 1911 1912 1913 1914 1915 1916 1917 1918 1919
1920 жж. 1920 1921 1922 1923 1924 1925 1926 1927 1928 1929
1930 жж. 1930 1931 1932 1933 1934 1935 1936 1937 1938 1939
1940 жж. 1940 1941 1942 1943 1944 1945 1946 1947 1948 1949
1950 жж. 1950 1951 1952 1953 1954 1955 1956 1957 1958 1959
1960 жж. 1960 1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969
1970 жж. 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979
1980 жж. 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989
1990 жж. 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999
2000 жж. 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009
1905 жыл басқа күнтізбелерде
Грегориан күнтізбесі 1905
MCMV
Юлиан күнтізбесі 1904 — 1905 (14 қаңтардан бастап)
Рим қаласының құрылуынан бастап 2657 — 2658 (4 мамырдан бастап)
Византия күнтізбесі 7413 — 7414 (14 қыркүйектен бастап)
Еврей күнтізбесі
 5665 — 5666

ה'תרס"ה — ה'תרס"ו

Ислам күнтізбесі 1323 — 1324
Армения күнтізбесі 1354
ԹՎ ՌՅԾԴ

Қытай күнтізбесі 4601 — 4602
甲辰 — 乙巳
көк айдаhар — көк жылан
Ефиопия күнтізбесі 1897 — 1898
Инду күнтізбесі
- Викрам самват 1961 — 1962
- Шака самват 1827 — 1828
- Кали-юга 5006 — 5007
Иран күнтізбесі 1283 — 1284

1905 жыл — Григориан күнтізбесі бойынша аптаның соңғы күні, яғни жексенбіде басталады. Кібісе жыл емес.

Бұл біздің заманымыздың 1905 жылы, II мыңжылдықтың 905 жылы, 20 ғасырдың 5 жылы, 20 ғасырдың 1-ші онжылдығының 5 жылы, 1900-ші жылдардың 6 жылы болып табылады.


ОқиғаларӨңдеу

ҚаңтарӨңдеу

  • 1 қаңтар — Ресейдегі алғашқы мырыш Владикавказдағы Алагир зауытында алынды.
  • 2 қаңтар — Порт-Артур қорғанысының аяқталуы, бекініс комендант Стесселдің шешімімен жапон жағына берілді.
  • 17 қаңтар — Бакудегі зауыттар мен механикалық шеберханаларда ереуіл басталды. 2 ақпанда тоқтатылды.
  • 22 қаңтар — «Қанды жексенбі», Бірінші орыс революциясының басталуы.
  • 25 қаңтар — Ригада жалпы ереуіл басталды.

АқпанӨңдеу

НаурызӨңдеу

СәуірӨңдеу

МамырӨңдеу

  • 27-28 мамыр — орыс және жапон эскадрильясының Цусима шайқасы, Ресейдің 2-Тынық мұхит эскадрильясының толық жеңілуі.
  • 15 мамыр — Лас-Вегас, Невада, АҚШ құрылды.
  • 23 мамыр — Баку жұмысшыларының төрт күндік саяси ереуілі басталды.

МаусымӨңдеу

  • 7 маусым — Норвегия Швециямен жеке одақты тоқтатып, өзін тәуелсіз мемлекет деп жариялады.
  • 16 маусым — Иваново-Вознесенскідегі Талка өзеніндегі ереуіл кезінде жұмысшылардың бейбіт шеруінің орындалуы.
  • 27 маусым — Потемкин матростарының көтерілісі.

ШілдеӨңдеу

  • 5 шілде — Аустралия премьер-министрі Джордж Рейд отставкаға кетті. Протекционист Альфред Дикин билікке қайта оралады.
  • 8 шілде — Потемкин рейсіндегі көтерілістің аяқталуы. Констанцадағы бүлікші матростар әскери кемені Румыния билігіне тапсырып, өздері саяси эмигрант ретінде жағаға шықты.
  • 9 шілде — Латвиядағы жалпы ереуіл.
  • 21 шілде — Каспий сауда флоты теңізшілері мен кеме жөндеу шеберханалары жұмысшыларының онкүндік ереуілі басталды.
  • 29 шілде — АҚШ пен Жапония арасындағы келісім (Тафт-Кацура келісімі).
  • 30 шілде — Бакудің мұнай кәсіпшіліктері мен механикалық шеберханаларында онкүндік ереуіл басталды.

ТамызӨңдеу

  • 6 тамыз — Курланд провинциясы соғыс жағдайы жарияланды.
  • 13 тамыз — Норвегияда Швециямен одақты тоқтату туралы референдум. Абсолютті көпшілік одақты таратуға дауыс берді.
  • 6 тамыз — 1905 жылғы 6 тамыздағы Думаны Ресей империясының заң шығарушы-кеңесші өкілді органы (Булыгин Думасы) ретінде шақыру туралы манифест. Думаны құрудың кемсітушілік шарттары қоғамдық наразылық тудырды; Манифестте көзделген жоба бойынша Думаға сайлау өткен жоқ.
  • 27 тамыз — университет автономиясын қалпына келтірген 5-ші университет жарғысы.
  • 31 тамыз — Швецияның Карлстад қаласында Норвегия мен Швеция арасында швед-норвегия одағын тоқтату туралы келіссөздер басталды.

ҚыркүйекӨңдеу

  • 5 қыркүйек — Жапониямен Портсмут келісімі, орыс-жапон соғысының аяқталуы.
  • 7 қыркүйек — Риганың орталық түрмесіне қырағылар отряды шабуыл жасап, Латвия социал-демократиялық еңбек партиясының өлім жазасына кесілген мүшелерін босатады.
  • 12 қыркүйек — ресейлік профессор В.Мантеуфель жүректен оқ алу үшін алғашқы хирургиялық операция жасады.
  • 23 қыркүйек — Швецияның Карлстад қаласында Норвегия мен Швеция арасындағы швед-норвегия одағын тоқтату туралы келіссөздер Карлстад келісімін параграфтаумен аяқталды.
  • Будапешттегі жаппай саяси ереуіл.

ҚазанӨңдеу

  • 7 қазан — Ресейде жалпы саяси ереуілдің басталуы, тіпті Мемлекеттік банк пен министрліктер де ереуілге шықты.
  • 9 қазан — Норвегияның стортингі швед-норвег одағын бұзу туралы Карлстад келісімдерін бекітті.
  • 12 қазан — Латвияда жалпы ереуіл басталды.
  • 13 қазан — Швед Риксдаг Швед-Норвегия одағын бұзу туралы Карлстад келісімдерін мақұлдады.
  • 14 қазан — Халықаралық аэронавтика федерациясы (FAI) кейінірек FAI Бірінші Бас конференциясы деп аталатын конференцияда құрылды.
  • 19 қазан — Ресейде алғаш рет С.Ю.Витте басқаратын біріккен үкімет – Министрлер Кеңесі құрылды.
  • 26 қазан
    • Петроград жұмысшылар депутаттары кеңесі құрылды.
    • Карлстад келісімдері Норвегияның тәуелсіздігін және оның территориясының тұтастығын анықтайтын швед-норвег одағын бұзу үшін жасалды.
  • 28 қазан — Закавказье теміржолшыларының екі апталық ереуілі басталды.
  • 29 қазан
    • Айналым-Байкал темір жолы тұрақты пайдалануға қабылданды.
    • Германияның Оңтүстік-Батыс Африкасында, Фальграсқа жақын жерде гереро және нама тайпалары көтерілісінің жетекшісі Хендрик Витбой қайтыс болды, содан кейін колониядағы ұйымдастырылмаған қарсылық 1907 жылға дейін жалғасты.
  • 30 қазан
    • азаматтық бостандықтарды енгізетін, Думадағы өкілдікті кеңейтіп, оны заң шығарушы орган деп жариялаған патша манифесі жарияланды, Ресейде алғаш рет монархиялық билік субъектілердің пайдасына шектелд
    • Владивостоктағы солдаттар мен матростардың демонстрациясы. Келесі күні қалада көтеріліс басталды.

ҚарашаӨңдеу

  • 3 қараша — Ресейде саяси амнистия жарияланды.
  • 4 қараша — Финляндия автономиясы туралы жарлық шықты.
  • 6 қарашa
    • Ресей халқының одағы құрылды.
    • Приморье мен Владивосток қаласы соғыс жағдайы жарияланды.
  • 8 қараша — Николай Коротков Әскери-медициналық академияда өткен конференцияда бүкіл әлемде әлі де қолданылып жүрген қан қысымын өлшеудің дыбыстық әдісін ашқан.
  • 16 қараша — 1907 жылдың 1 қаңтарынан бастап жер үшін өтеу төлемдерін жартысына дейін қысқарту және оларды жинауды толық тоқтату туралы патша манифесі жарияланды.
  • 17 қараша — Жапонияның Кореяға қатысты протекторат туралы шартына қол қойылды. Кореядағы билік жапон резидент-генералына өтті.

ЖелтоқсанӨңдеу

Нақты күндері жоқӨңдеу

  • 1905 ж. А.Эйнштейн М.Планктың болжалын дамытып электрмагниттік энергияның да квантпен тұтылатынын болжады.
  • 1905 ж. теорияшыл физик Альберт Эйнштейн кеңістік пен уақыттың жаңа ілімі жеке арнайы салыстырмалық теорияны тұжырымдады.
  • Мельбурнде бірінші Аустралазия теннис чемпионаты өтті, кейін ол Австралияның ашық чемпионаты деп аталды.
  • Сунь Ятсен Жапонияда революциялық одақтас лигасын (Тунменхуй) құрды.
  • С.И. Маслюковтың (1891-1947) дебюті, орыс циркі және сахна әртісі.

ТуғандарӨңдеу

Тағы қара: Санат:1905 жылы туғандар

Қайтыс болғандарӨңдеу

Тағы қара: Санат:1905 жылы қайтыс болғандар

Тағы қараңызӨңдеу

Ортаққорда бұған қатысты медиа санаты бар: 1905
1905 жыл

ДереккөздерӨңдеу


  Бұл — жыл туралы мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз.
«https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=1905_жыл&oldid=3039946» бетінен алынған