Ферғана (өзб. Farg‘ona, Фарғона) — Өзбекстанның шығысында, Ферғана аңғарының оңтүстік бөлігінде орналасқан қала.

Қала
Ферғана
өзб. Farg‘ona, Фарғона
Әкімшілігі
Ел

 Өзбекстан

Статусы

облыс орталығы

Уәлаят

Ферғана облысы

Тарихы мен географиясы
Координаттары

40°23′11″ с. е. 71°47′11″ ш. б. / 40.38639° с. е. 71.78639° ш. б. / 40.38639; 71.78639 (G) (O) (Я)Координаттар: 40°23′11″ с. е. 71°47′11″ ш. б. / 40.38639° с. е. 71.78639° ш. б. / 40.38639; 71.78639 (G) (O) (Я)

Құрылған уақыты

1876

Бұрынғы атаулары

Жаңа Маргилан (1876—1907)
Скобелев (1907—1924)

Қала статусы

1876

Жер аумағы

95,6 км²

Орталығының биiктігі

580 м

Уақыт белдеуі

UTC+5

Тұрғындары
Тұрғыны

380 800 адам (2018)

Тығыздығы

2937 адам/км²

Ұлттық құрамы

өзбектер 63%, орыстар 20% , татарлар 5% и др 12%[1]

Конфессиялар

мұсылмандар, православтар, протестанттар, католиктер, яһудилер

Ресми тілі

өзбек тілі

Сандық идентификаторлары
Телефон коды

+998 73

Пошта индекстері

712000—712200, 150100

Автомобиль коды

15 (1998—2008),
40 - 49 (2008 жылдан)

fargona.uz

Ферғана картада
Ферғана
Ферғана
Скобелев. Губернаторская көшесі 1913 жыл.

Ферғана шежіресін үш тарихи кезеңге бөлуге болады: революцияға дейінгі, кеңестік және қазіргі (тәуелсіздік дәуірі). Қаланың негізін салудың бастамашысы — орыс генералы, "Түркістанды бағындырушы" Михаил Дмитриевич Скобелев. Қала 1876 жылы құрылды; 1887 жылы 18 маусым оның жобасы бекітілді. Негізін қалаушы, алғашқы құрылысшысы — екінші әскери губернатор Александр Константинович Абрамов.

Жаңа қала атын таңдаумен Түркістан генерал-губернаторлығы канцеляриясы айналысты. Сол кездің өзінде «Ферғана» не «Ферғанск» деп атау жөнінде әрекеттер болған. Алайда екі жаққа да көнімді шешімге келіп, Жаңа Маргелан деп аталды.

1907 жылдың желтоқсанында М. Д. Скобелев өлімінің 25 жылдығына орай қала оның құрметіне Скобелев деген жаңа атауға ие болды. Ферғана облысының алғашқы губернаторы есімімен қала 1924 жылға дейін аталып келді, кейін Ферғана атауына ие болды.

Географиясы өңдеу

Ферғана Өзбекстанның шығысында, ел астанасы Ташкенттен шығысқа қарай шамамен 420 км, және Әндіжаннан оңтүстік-батысқа қарай 75 км қашықтықта орналасқан. Қалада 340 000-нан астам адам тұрады, осылайша ол Ферғана жазығындағы үшінші ірі қала болып саналады. Ферғананың территориясы — 95,6 км². Қала теңіз деңгейінен 580 метр биік орналасқан.

Әкімшілік бөлінісі өңдеу

Қала бес ауданнан тұрады:

  • Марказ (Орталық)
  • Киргули 
  • Ойбек (Фрунзе)
  • Яссавий (Калинин)
  • Кадири (Ахунбабаев)

Халқы өңдеу

2014 жылдың 1 қаңтарына сәйкес қала халқы саны 340,6 мың адамды құрайды.

Климаты өңдеу

Ферғана климаты бүкіл жазықтыкі сияқты континенттік. Қысы жылы. Қаңтардағы орташа температура +0,2 °C-ты құрайды, абсолют минимум — −25,8 °C. Қар жамылғысы ұзақ емес. Жазы ыстық. Шілдедегі орташа температура — +27,4 °C, максимумы — +42,2 °C. Жылдық жауын-шашын мөлшері 192 мм. Жауын-шашынның көп бөлігі қыста және көктемде түседі.

Көрнекті орындары өңдеу

  • Ахмад әл-Ферғани ескерткіші
  • Ферғана облыстық өлкетану мұражайы
  • Ескі қамал
  • Облыстық театр (бұрынғы Губернатор үйі)
  • Офицерлер үйі (бұрынғы Әскери жиналыс)
  • ФерМУ-нің әкімшілік корпусы (бұрынғы ерлер гимназиясы)
  • Ферғана орталық түрмесі (бұрынғы офицерлер ат қорасы)
  • "Жоме Масжид" Ферғана мешіті

Спорт өңдеу

  • Нефтчи" - 1962 жылы құрылған футбол клубы. Өзбекстан чемпионатының Жоғарғы лигасында ойнайды.

Бауырлас қалалар өңдеу

Дереккөздер өңдеу

  1. Цыряпкина Ю. Н. Русские в Узбекистане: языковые практики и самоидентификации (на примере полевых исследований в Фергане) // Томский журнал лингвистических и антропологических исследований. — 2015. — № 3 (9). — С. 22