Хлориттер (chloros — жасыл) — марганецтің, магнийдің, алюминийдің, хромның, никельдің сулы алюмосиликаттарына жататын, слюдаға ұқсас минералдар тобы. Құраушыларының мөлшері әр түрлі. Хлориттерде изоморфтық алмасулар (Sі мен Mg-дің Al-ге, Mg-дің Mn2+, Cr, Nі, Lі, т.б.) кең тараған. Хлориттердің қабатты кристалдық торы алтылық координациядағы Mg, Fe, Al-мен біріккен SіO4 пен AlO4 тетраэдрлерінен тұрады. Хлориттер моноклиндік, триклиндік сингонияларда кристалданады, жымдастығы жетілген, пішіні жіңішке қалақша, пластинка түріндегі бөліктерге оңай ажырайды, минералдық агрегаттары қабыршақты, сферолитті, жасырын кристалды болып келеді.[1] Қаттылығы Моос шкаласы бойынша 2 — 3, тығыздығы 2,6 — 3,3 г/см3. Түсі жасыл, солғын қызыл, қара қоңыр, қара. Хлориттерге корундофиллит, шериданит, клинохлор, пеннин, тальк-хлорит (магнийлі хлориттер), рипидолит, пикнохлорит, диабантит (магнийлі-темірлі хлориттер), псевдотюрингит, дафнит, брунсвигит (темірлі хлориттер), тюрингит, шамозит, делессит минералдары жатады. Хлориттер негізді атпа тау жыныстарында, ежелгі метаморфтық тақтатастарда, гнейстерде, гидротермалдық түзілімдерде, шөгінді тау жыныстарында ұшырасады. Темірлі, никельді хлориттер — осы металдардың кентастары болып саналады. Темірлі-магнийлі хлориттер — гидротермалдық кендердің серігі және пьезокварц, қалайы, мыс, қорғасын, мырыш кендерін іздеу белгісі.[2]

Хлорит

Дереккөздер

өңдеу
  1. "Қазақ Энциклопедиясы", 9 том
  2. Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Қ 17 Геология/Жалпы редакциясын басқарған — түсіндірме сөздіктер топтамасын шығару жөніндегі ғылыми-баспа бағдарламасының ғылыми жетекшісі, педагогика ғылымдарының докторы, профессор, Қазақстан Республикасы Мемлекеттік сыйлығының лауреаты А.Қ.Құсайышов — Алматы: "Мектеп" баспасы" ЖАҚ , 2003. — 248 бет. ӀSВN 5-7667-8188-1 ӀSВN 9965-16-512-2