Шаһада
Шаһада (араб.: شهادة) — Исламда иман келтіру. Бұл Исламның бес парыздарының бірі болып, ал шаһаданы мойындайтын адам мұсылман болып саналады.
- Исламдық діни нанымдағы бірінші және ең маңызды ереже. Шаһада алғашқы мұсылмандардың басқа адамдардан, ең алдымен көп Құдайға сиынатын пұтқа табынушылардан ерекшеленуі және намаздық азан шақыру түрінде пайда болды. Ұрыс кезінде шаһада жауынгерлік ұран ретінде пайдаланылды. Осыдан келіп, алғашқыда шаһада ұранын айта жүріп Ислам жауларына қарсы соғыста қаза тапқан жауынгер, кейін дін жолында азап шегуші мағынасындағы шайт (араб. шахид) болу ұғымы пайда болған.
- Қандай да бір істі куәландыру үшін айтылатын куагер дәлелі. Шаһада шындыққа сай келуі үшін өте тура болуы қажет, басқаша айтқанда, егер ол біреудің тапсырмасы немесе өсиеті болмаса, басқа біреудің сөзі түрінде айтылмауы қажет. Шаһаданы толық құқылы екі еркек немесе төрт әйел ғана бере алады. Бас еркі жоқ адамның шаһадасы әйелдің шаһадасына тең деп саналады. Басқа діндегілердің шаһадасы, бір мазһабтың көзқарасы бойынша - егер ол дін мәселесіне қатыссыз болса, мұсылманның шаһадасына теңестіріледі, бірақ ол өз дінінің қағидасы бойынша ант беруі қажет. Ал басқа бір мазһабтың көзқарасы бойынша, басқа діндегілердің шаһадасы мүлде қабылданбайды. Егер алдын ала сөз байласу арқылы жалған шаһада берілсе, ондайлар ант бұзғандық болып саналып, ауыр жазаға тартылады. Шаһада тәртібін Әбу Иусуф егжей-тегжейлі түсіндіріп берді (VIII ғасыр). Шаһада ақиқатты анықтаудың маңызды тәсілдерінің бірі ретінде қазіргі кезде сот ісін шариғат жолымен жүргізетін елдерде қолданылса.
- Дін үшін азап шегіп, жан қию.
Шаһада өрнегі: «Ла иллаһа ил аллаһ, Мұхаммад расұлұллаһ», (араб.: لا إله إلا الله محمد رسول الله) немесе «Аллаһдан басқа тәңір жоқ, Мұхаммед Аллаһның елшісі». Мұсылмандар Құдайдың бар екеніне сеніп, оның жалғыздығын мойындайды. Құдайдан басқа құдай жоқ және оның серіктері жоқ деп мойындайды. Мұхаммед пайғамбар — оның соңғы пайғамбары деп санайды.[1]
Шаһадат шарттары
өңдеу- Әл-ʿИлм (العلم): Шаһадат мағынасын түсіну және білу
- Әл-Яқиин (اليقين) еш күдіксіз нық сеніммен сену
- Әл-Ихлаас (الإخلاص) Ниеттің тазалығы, ширкке қарсы болу
- Әс-Сидық (الصدق) Шаһадатты айтқандағы шыншылдық
- Әл-Махаббат (المحبة) Шаһадатты айтудағы махаббат, оны айтудағы разылық
- Әл-Инқиад (الانقياد) Жалғыз Аллаһ Тағаланың ризалығы үшін деген ниет орындалу
- Әл-Қабул (القبول) Қабыл ету, қабыл етпеуге қарсы келу
Тағы қараңыз
өңдеуДереккөздер
өңдеу- ↑ Ислам. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2010 ISBN 9965-26-322-1
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл — Ислам туралы мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. |