Шоңай Қожамқұлұлы

Шоңай Қожамқұлұлы немесе Ер Шоңай, Матай Шоңай батыр (1700-1760) — атақты батыр, әйгілі қолбасшы. Орта жүз Найман тайпасының Матай руынан. Аңырақай шайқасында асқан ерлік көрсетті.[1]

Матац Шоңай батыр
Шоңай батыр Қожамқұлұлы
Туған күні

1700 (1700)

Туған жері

Шығыс Қазақстан, Шұбартау ауданы

Қайтыс болған күні

1760 (1760)

Мемлекет

Қазақ хандығы

Әскер түрі

атты әскерлер

Атағы

Батыр, қолбасшысы

Шайқасы

Жоңғар шапқыншылығына қарсы шайқас

Шоңай Жастай жетім қалып Бөрібай батырдың тәрбиесінде болған. Жоңғарлармен болған алғашқы ұрыстарда Матай қолын басқарды. Кейіннен Найман жасағын басқарған Қабанбайдың оң қолы болды. Шоңайдың бірінші әйелінен Назар, Нартайлақ, екінші әйелінен Елшібай, Атан есімді ұлдар тараған. Назар мен Нартайлақ жоңғарлармен шайқаста шамамен 1750/55 ж. мерт болып, Шоңай екі ұлының сүйегін қазіргі Алматы облысы Ақсу ауданы Қарашілік ауылы маңына өз қолымен жерлеген. Ол жер қазір «Қос батыр» деп аталады.[2]

Шоңай батырға берілген жер аты

өңдеу

Алматы облысы Ақсу ауданының орталығы Жансүгіров кентінде және Талдықорған қаласында Шоңай батырдың атында көше бар.[3]

Дереккөздер

өңдеу
  1. Салғараұлы І., Қазақтың қилы тарихы, А., 1992
  2. Хасенов Ә., Қазақ тарихының бес мың жылдық баяны, А., 1996.
  3. «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, IX том