Шымкент қалалық өзбек драма театры

Шымкент қалалық өзбек драма театры (өзб. Шымкент шахар ўзбек драма театри) – Қазақстанда өмір сүріп жатқан өзбек ұлты өкілдерінің мәдениет ошағы.

Шымкент қалалық өзбек драма театры
Орналасуы	Қазақстан Шымкент
Негізделгені	2003
Директоры	Комилжан Сайитов

Тарихы

Театр Оңтүстік Қазақстан облысы Шымкент қаласы Сайрам ауылында 2003 жылдың 14 наурызында Оңтүстік Қазақстан облыс әкімдігінің № 127 Қаулысымен құрылды. Алғашқы директоры Зәкіржан Момынжанов, бас режиссері Хамидолла Құлабдоллаев болды. Театр өз сахнасының шымылдығын Ш. Башбековтің "Темір қатын" спектаклімен ашты.

Театр сахнасында Орта Азия республикаларының барлығынан келетін өнер шеберлерінің қатысуымен "Әшкия" деп аталатын әзіл-қалжың фестивалі өткізіледі. Сондай-ақ театр сахнасында жас ақындарға арналған "Жұлдыздар" деп аталатын жыл сайынғы республикалық байқауы өтеді.

Қойылымдары

Өзбек театрының репертуары жыл сайын классиктер мен қазіргі заманғы драматургтердің жаңа комедия, драма, трагедияларымен толығуда. Юморлық көріністер негізінен өмір шындығынан алынып, жергілікті әзіл-қалжыңдар пайдаланылатындықтан жұртшылықтың ерекше қызығушылығын туғызады. Театрға әр жылдары Өзбекстаннан А. Ходжакулиев, М. Абдуллаева, К. Саадуллаев, А. Сәлімов, М. Мансуров секілді режиссерлер келіп тәжірибе бөлісті.

Бүгінгі күні театр репертуарында: Ш. Башбековтың "Темір қатын", А. Жамалдың "Опасыз ақшалар", И. Ладаның "Сиқырлы алмалар", Д. Исабековтың "Ескерткіш", Ю.О. Нилдың "Талдар көлеңкесінде»", С. Әнуардың "Қызметтеміз – қызметте!", М. Мырзаның "Қашан таң атады", Ж. Құдайбердиевтің "Жұлдызшы", Б.сБрехттің "Кураж ана", С. Ахмадтың "Келіндер көтерілісі", Т. Ахтановтың "Күшік күйеу", Э. Хушвақтовтың "Қырмызы алма", "Инабатты келіншек", А. Жумаевтің "Сусамбил", Б. Пазиловтың "Улы тамшылар", Д. Махмудова, Т. Махмудовтардың "Өмір соңындағы бақыт", Е. Жуасбектің "Үйлену", Р.Н. Гунтекинның "Халала", Б. Сабыттың "Құдалар", Ш. Башбековтың "Зордан зор шықса", Е. Шварцтың "Қызыл қалпақша", И. Зайырдың "Қарыз", У. Хашимовтың "Тойлар құтты болсын!", Ә. Файзуллаевтің "Нан батыр", М. Әуезовтың "Абай", Ш. Атабектің "Кетпеңіз, әке!", Ж. Құдайбердиевтің "Аспандағы періштелер", И. Туркидің "Өмір қуаныштары", Е. Қойбағарұлының "Бала мен қайыршы", А. Салимовтың "Зумрет және Қымбат", Ғ. Шермухаммадтың "Жаназадағы той", И. Зайырдың "Ұры да адам", В. Сигаревтьң "Қарапайымдылық зардаптары", З. Солиеваның "Айлакер", Ж. Махмудтың "Үш жалқау", Ш. Айтматовтың "Шыңғысханның ақ бұлты" аңыз, Н. Махмудованың "Ғажайып құдалар" комедиясы, Б. Есенәлиевтің "Мұхаммед Хайдар Дулати" тарихи трагедиясы, С. Жұмағұловтың "Күйеуіңді бере тұр", Э. Хушвақтовтың "Көңіл гүлдей нәзік" драмасы, С. Раевтың "Меккеге қарай алыс жол" психологиялық драмасы, Э. Хушвақтовтың "Қалыңдық ойын", Ж. Сайитовтың "Дәрумендер", М. Мырзаның "Жарыл тас", М. Хасанованың "Қайсар көжек", Ж. Махмудтың "Сәнқұмар патша", Р. Отарбаевтың "Аяулым Анфиса", Л. Соловьевтың "Қожанасыр Сайрамда", Рей Брэдберидің "Ғажайып костюм". Софоклдің "Эдип патша", Ж. Сайитовтың "Көңілді достар", Н. Аббасханның "Өзбекше би", Мухаммад Алидің "Науаи мен Байқара", Сәбит Досановтың "Қасқыр ұлыған түн" және т.б. спектакльдер бар.

Театр жетістіктері

• Театр әртісі Ә. Тоғанбаев 2005 жылы облыс әкімі стипендиясының иегері атанды.
• 2006 жылы С. Махмудов "Мәдениет қайраткері" атағын, "Театр. Көктем. Сахна" фестивалінде театр ұжымы Ж. Құдайбердиевтің "О, ұлы сұлтан!" спектаклін қойып, "Дебют" номинациясына актер Р. Саидходжаев ие болды.
• 2010 жылдың мамыр айында "Зордан зор шықса" спектаклін қою үшін Ташкент қаласындағы жасөспірімдер театрының танымал режиссері А. Салимов пен Ш. Башбеков арнайы шақыртылды.
• 2011 жылы "Театр көктемі – 2011" республикалық фестивалінде қойылған Ш. Башбековтің "Күштіден де күшті" спектаклінде тағы Р. Саидходжаевқа "Үздік ер адам рөлі" номинациясы табыс етілді. Сол жылы "Ең үздік әйел рөлі" номинациясын И. Заировтың "Міндет" спектаклі бойынша актриса Д. Ибрагимжанова иеленді. Спектакльдің өзі Гран-при сыйлығымен марапатталды.
• 2011 жылы 17-18 мамыр күндері Көкшетау қаласында өткен Орта Азия, Грузия мен Балтық елдерінің жас режиссерлері арасындағы байқауға "Тойлар құтты болсын!" спектаклімен қатысты.
• 2012 жылы театр әртісі А. Тоғанбаев "Жылдың үздік әртісі" номинациясын жеңіп алды.
• 2013 жылы – 25-26 наурызында театр ұжымы Мақтаарал ауданы Құрманбек Жандарбеков атындағы Жетісай драма театрында өткен "Театр көктемі" облыстық театр фестиваліне қатысты. Аталған фестиваль кезінде көрермен қауымға "Жаназадағы той" спектаклін ұсынып, осы спектакль үшін облыстық мәдениет басқармасының арнайы номинациясы дипломымен марапатталды; 15-19 сәуір күндері Тараз қаласында өткен "Оңтүстік Қазақстан облысының Жамбыл облысындағы күндері" атты іс-шараға театр ұжымы "Қарыз" спектаклімен қатысты; 20-25 мамыры күндері Қарағанды қаласында өткен Қазақстан ұлттық театрларының ІІ республикалық фестиваліне театр "Жаназадағы той" қойылымымен қатысып, Қарағанды облысының әкімінің алғыс хатымен марапатталды.
• 2014 жылдың қаңтар айында театрға Өзбекстан Республикасының танымал режиссері Тожи Мухаммад Исраилов шақыртылды. Осы жылы 2-4 сәуірі аралығында Жұмат Шанин атындағы облыстық қазақ драма театрында өткен "Театр көктемі" облыстық театр фестивалінде "Кейіпкер бейнесін шынайы кескіндеу" номинациясы бойынша марапатталып, жүлдегер болды. Сондай-ақ 9 мамыр күні театр ұжымы Тараз қаласындағы Жамбыл облыстық орыс драма театрына "Күйеуіңді бере тұр" спектаклімен гастрольдік іссапарға барды.
• 2015 жылдың қаңтар айында репертуар сапасын арттыру үшін танымал режиссер Әскер Құлданов театрға шақыртылды. Қазақ хандығының 550 жылдығы мен Қазақстан халқы ассамблеясының 20 жылдығына арналған "Мұхаммед Хайдар Дулати" тарихи трагедиясын сахналады. Осы жылдың 27-28 ақпан күндері театр актері С. Махмудов Қазақстан халқы ассамблеясының 20 жылдығына арналған "Менің Қазақстаным" атты республикалық фестивальге қатысып, ІІІ орын иегері атанды.
• 2018 жылдың 27-30 қараша күндері Атырау қаласында өткен Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері, "Парасат" орденінің иегері, жазушы-драматург Рахымжан Отарбаевтың ІІ халықаралық театр фестиваліне қатысып, өзбек драма театры 500 000 теңге, диплом жəне Рақымжан Отарбаевтың 60 жылдық мерей тойына арналған төсбелгімен марапатталды.

Актерлер

Театр директорлары - Зәкіржан Момынжанов, Икрам Хашимжанов (2018-2020), Комилжан Сайитов (2020-жылдан).

Ә. Тоғанбаев, С. Махмудов, Р. Саидходжаев, С. Розыметова, В. Нишанбаева, З. Тоғанбаева, З. Қадирметова, Ш. Хадиметов, Ұ. Насыров, А. Ерханов, Д. Халметова, Ф. Мансуров, А. Эргешов, Ж. Сайитов, М. Заббарханов, Б. Искандаров, К. Шадибекова, Э. Толаметов, З. Шайлавов, Д. Рахманшикова, Ш. Салахтидин сынды әртістері өз өнерлерімен халықты тәнті етіп жүр.

Галерея

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 

Театр сайты

https://www.uzteatrkz.com/