Шыртылдақ

Шыртылдақ. Қаншалықты дұрыс екенін анық айту қиын, түсіндірме сөздікте «тортасы айырылған сары майға жылқы майын қосып жасаған тағам» мағынасы берілген. Қазақстанның кей жеріндегі тұрғындар тілінде — қорытылған сары май да «шыртылдақ» қалпында аталады. «Дастарқанға ірімшік, құрт, сары май, шыртылдақ, жент қосарластыра тегілді» (Ә. Көшімов, Қысталаң.). Түркі жазба ескерткіштерінен мынаны оқимыз: серіт — қорытылған (май). Қазіргі түркі тілдері ішінде бұл мағына чуваш тілінде сақталған: шаарат — еріту, қорыту. Осы деректерге сүйенсек, қазақ тілінде де алғаш «шырт май» тіркесінде қолданылып, бірте-бірте «май» сөзі түсіріліп, «шырт» тұлғасына жұрнақтар қосыла келіп, «шыртылдақ» болып қалыптасқан. Сонда «шыртылдақ» тұлғасы қазіргі түсінігіміздегі «қорытылған» болмақ.