Шұлым

Шұлым — Ресейдің Красноярск өлкесі және Томск облысы жерімен ағатын өзен, Обтың оң саласы. Кузнецк Алатауының шығыс беткейінен бастау алатын Ақ және Қара Июс өзендерінің қосылуынан пайда болған. Ұзындығы 1799 км, су жиналатын алабының ауданы 134 мың км². Орташа су ағымы 793 м3/с. Түйіскен жерінен Ачинск қаласына дейін таулық сипатта; 420 км бойы жазықпен тереңдігі 55 метрге дейін аңғармен ағып, төмен ағысында тармақтарға бөлінеді. Бірнеше деңгейдегі кең террасалардан тұрады. Төменгі ағысында жайылмасы кеңейеді. Жағалауында көптеген ескі арналық көлдер кездеседі. Басты салалары: Чикчаюл, Кемчук, Кия, Яя. Ч. алабында жалпы ауданы 456 км² болатын 4,8 мыңдай көл бар. өзен көбіне қар суымен толығады. Қазан — қарашада қатып, мамырда мұзы түседі. Балық (муксун, нельма, шортан, тургун майшабағы) ауланады. Сағасынан 1173 км жерге дейін кеме қатынайды, ағаш ағызылады. Бойында Назарово, Ачинск, Асино қалалары орналасқан.

Шұлым