Шәкәрімұлы Зият

Шәкәрімұлы Зият (1908, Шығыс Қазақстан облысы, Абай ауданы - 1937, Шығыс Түркістан) - ақын, драматург. Қазақ поэзиясының ірі өкілі Шәкәрім Құдайбердіұлының баласы. 1931 жылы ел басына түскен қиыншылықта әке ақылымен жұртпен бірге Қытайға кетуге мәжбүр болған. 1934 жылы Шығыс Түркістандағы Сарысүмбе қаласында қысқа мерзімді оқытушылар курсын бітіреді де, Алтай аймағының оқу-ағарту бөлімінде қызмет етіп, ойын-сауы істерін ұйымдастырумен айналысады. 1935 жылы Үрімжі қаласындағы қазақ-кырғыз ағарту ұйымының ойын-сауық бөлімінің меңгерушісі және "Шыңжаң" газеті қазақ редакциясының әдебиет бөлімінің меңгерушісі қызметін атқарған 1937 жылы Шыңсысай үстемдігі орнаған кезде жалған жаламен ұсталып хабар-ошарсыз кетеді. Шәкәрімұлы - Шығыс Түркістанда шығармалық жұмыспен қызу айналысып, таланттың әр қырынан көрінеді. "Аюбай үкірдай" деген атпен Алтай аймағында алғаш рет пьеса жазып, ол туындысы Сарысүмбе қаласында сахнада қойылды. Пьесада құлқынын көздейтін надан байлардың дөрекі қылықтары, ел-жұртқа жасаған зорлық-зомбылықтары әшкереленеді. Ғылым-білімге үндеген, ескі мен жаңаның тартысы жайлы "Шал мен баланың айтысы" атты пьесаның 1935 жылы сахналық қойылымы болды. Бұдан басқа режиссер ретінде "Қалқаман-Мамыр", "Қарагөз", "Жалбыр" пьесаларын сахнаға шығарды. Абай, Шәкәрім шығармаларын халық арасына кеңінен насихаттады. "Шәкәрімнің қайғылы өліміне байланысты арнауы" (1932), "Қоңыр aт" (1935) туындыларының авторы. Шығыс Түркістанда Алтай аймағының органы ретінде шыққан "Алтай газетіне" арнауын шығарған (1936).[1]

Дереккөздер өңдеу

  1. “ Қазақ әдебиеті. Энциклопедиялық анықтамалық. - Алматы: «Аруна Ltd.» ЖШС, 2010.ISBN 9965-26-096-6