Экзогендік кендер

Экзогендік кендерЖер бетіндегі литосфераның беткі қабаттарындағы, гидросферадағы экзогендік процестер нәтижесінде түзілетін пайдалы қазбалар. Экзогендік кендер пайда болу ерекшеліктеріне қарай шөгінді кендер, жанғыш пайдалы қазбалар, үгілу қыртысының кендері және қорымдық кендер болып 4-ке бөлінеді. Өндірістік мәні зор қазба байлықтардың көпшілігі негізінен Экзогендік кендерде түзіледі. Бұларға үгілу қыртысы, платформалық және геосинклиналдық шөгінділермен байланысты келген боксит, темір, марганец, әктас, көмір, мұнай, газ, т.б. жатады. Экзогендік кендердің қоры мол, жер бетіне таяу жататындықтан, негізінен ашық әдіспен өндіріледі. Қазақстандағы Экзогендік кендерге Қарағанды, Екібастұз көмір, Арқалық, Амангелді боксит, Әйет темір, Қаратаудағы Жаңатас фосфорит кендері жатады.[1]

Дереккөздер өңдеу

  1. «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9, X том