Экономикалық өрлеу

Экономикалық өрлеу - экономикалық жүйе дамуының көлемдік, сандық жағының, ауқымының ұлғаюы. Экономикалық өрлеудің бірден-бір шарасы болмағанымен неғұрлым кең тараған шарасы — халықтың жан басына шаққандағы жалпы ұлттық өнімнің (немесе жалпы ішкі өнімнің) өзгеру (бағаның өзгеруін ескергенде) қарқыны. Адамзат тарихының өн бойында жекелеген елдерде және жалпы әлемдік шаруашылықта экономикалық өрлеу қарқыны әлеуметтік-экономикалық құрылысқа, елдердің халықаралық қатынастарына (соғыс немесе бейбітшілік), ғылыми-техникалық прогреске, демографиялық үдеріске, т. б. мән-жайларға қарай бірде артып, бірде бәсеңдеп, кең ауқымда түрленіп отырды. Әрбір қоғамдық құрылыста (феодализм, капитализм, т.б.) Экономикалық өрлеудің өз шегі болады. Атап айтқанда, бұрынғы КСРО экономикасы қол жеткізген социалистік өрлеу үшін шекті деңгей ұзақ тоқырауға, сонан соң 1980—90 ж. өларасында социалистік жүйенің күйреуіне әкеліп соқтырды. Нарықтық экономика жағдайындағы экономикалық өрлеудің ұзақ мерзімді қарқынды үрдісі тербелістерге, соның ішінде — "ұзақ толқындардан" орта мерзімді және біршама қысқа мерзімді іскерлік циклдерге дейінгі өндірістің өрлеуі мен құлдырауы тізбегін туғызатын түрлі экономикалық циклдерге кезігіп отырады.