Энрико Карузо

Энрико Карузо (итал. Enrico Caruso; 1873 ж. 25 ақпан, Италия Корольдігі, Неаполь— 1921 ж. 2 тамыз, Италия Корольдігі, Неаполь) — атақты итальяндық опера əншісі (тенор).

Энрико Карузо Enrico Caruso
Энрико Карузо, 1910
Негізгі ақпарат
Туған күні
Қайтыс болған күні	2 тамыз 1921 (1921-08-02)
Қайтыс болған жері	Неаполь, Италия Корольдігі
Белсенділік жылдары	1893-1920
Мемлекет	Италия Корольдігі
Мамандықтары	әнші
Дауыс түрі	тенор
Ұжымдары	Метрополитен Опера

Lucia di Lammermoor (1908).

Өмірбаяны

Өз дебютына Неапольде, 1895 жылдың 15 наурызында жетті. Танымалдылық оған Палермода Понкьеллидің «Джоконда» операсындағы Энцоның партиясын ойнағанда келді. 1900 жылы ол алғаш рет миландық Ла Скала театрының сахнасында өнер көрсетті (Доницеттидің «Махаббат шырынындағы» Неморино); 1902 жылы лондондық Ковент-Гарден театрында үздік өнер көрсетеді (Вердидің «Риголеттосындағы» герцог). Əншінің ең үлкен танымалдылығы Нью-Йорктегі  Метрополитен-операмен байланысты болды. Осы театр сахнасында 1903 жылдан 1921 жылға дейін басты солист  болып өнер көрсетті.  Карузо өз əндерін көп жазды, опера əншілерінің арасында алғашқылардың бірі болып өз репертуарының басым бөлігін граммофондық пластиналарда жазып қалдырды. Қайталанбас тембрлі дауысты иеленген, оның дауысында орта жəне төменгі регистрлердің баритондық жұмсақтығы жоғарғы тенорлық ноталармен керемет үйлесетін. Ерекше тыныс алу дағдылары мен мінсіз интонациясының, бастысы, жоғарғы дəрежедегі орындау шеберлігінің арқасында XX ғасырдың əн өнеріндегі аңызға айналып, келешек опера тенорларына үлгі болды.

Карузо лирикалық жəне драмалық партияларды қатар ала жүріп, көбінесе, Вердидің («Трубадурдағы» Герцог, Манрико; «Бал-маскарадтағы» Ричард; «Аидтағы» Радамес) жəне верист композиторлардың (Леонкаваллоның «Паяцаларындағы» Канио жəне т.б.) операларында өнер көрсетті. Федерико (Чилеаның «Арлезианкасы», 1897), Лорис (Джорданоның «Федорасы», 1898), Джонсон (Пуччинидің «Батыстық қызы» Пуччини, 1910) рөлдерінің алғашқы орындаушысы болды. Карузоның концерттік репертуарында негізгі орынға неаполитандық əндер ие болатын.

Энрико Карузо 1921 жылдың 2 тамыз күні таңертең, Неаполь қаласында 48 жасында іріңнен болған плевриттен дүниеден өтті. Оның өлімінен кейін халық қаржы жинап, өте үлкен балауыз шам жасатқан. Бұл шам жылына бір рет Мадоннаның алдында жағылуы керек. Есептеулер бойынша, бұл шам 500 жылдан астам уақыт бойы жағуға жететін көрінеді.