Энтеробиоз

Энтеробиоз (жаңа лат. enterobiosis көне грек. ἔντερον — асқазан, βίος — өмір) — жұмыр құрттар тобының ең таралған гельминтозы.

Энтеробиоз
АХЖ-10	B80.
АХЖ-9	127.4
DiseasesDB	13041
MeSH	D017229

Этиологиясы

Ауру тудырушысы мен қоздырушысы – жылан құрттар.

Жылан құрт – кішкентай, құртты ақ түстес. Ұрғашысының ұзындығы - 10 мм, арт жағы құрсаққа оралған. Еркегінікі - 5мм дейін барады, арт жағы біз тәрізді ұшталған.

Дененің ал жағында қабыну, «сулы бөртпе (везикула)» атанған ауыз қуысы орналасқан. Соның көмегімен жылан құрт асқазан қабырғасына жабысады. Бұл іс-әрекет жұмыр құрттар тобындағы жылан құрттарға үйреншікті. Құрттар асқазанның ішіндегісімен қоректенеді және қанды жұтып жібере алады. Жылан құрттардың жұмыртқалары түссіз қапты әрі сопақ. Сопақшаның бір жағы жалпақ, екінші жағы дөңес.

Жылан құрттар соқыр ішекте және соқыр ішектің құрт тәрізді өскінінде ешқандай ауру тудырмай өмір сүреді. Кей кезде ісінген соқыр ішектің құрт тәрізді өскінінде осы гельминттарды табады, бірақ олардың ісініге қатысқаны жөнінде ешқандай дәлел жоқ. Жұққан адамның ұйқысының алдында немесе ұйқысы кезінде паразиттер сыртқа шығып, теріге жұмыртқаларын тастайды. Адам қатты қышу сезінеді, содан соң паразиттер оның қолына, тырнағына, одан кейін басқа да заттарға, адамның аузына түседі. Паразиттың жұмыртқасы кей кезде шыбын, тарақан және шаңмен тасымалданады. Жұмыртқаның дамуы үшін қолайлы жағдай – 34-36° С температура аралығы және көп мөлшердегі ылғалдылық (70-90 %).

Клиникасы

Инкубациялық кезең – 3-6 апта. Энтеробиоздың жай түрінде науқаста 1-3 күн аралығында болатын қышу пайда болып, өзі кетеді, бірақ 2-3 аптадан кейін реинвазия арқылы қайта пайда болады. Ол асқынып шыдатпайтын әрі әркезгі ауруға айналады. Кейін ауру барысын қиындататын жаралар, терінің екінші деңгейдегі бактериямен жұғысуы, тері қабынуы пайда болады. Кей адамдарда асқазан жұмысының бұзылуы – іштің ауыруына, кебуіне, жүрек айну, құсуға әкеліп соғуы мүмкін.

Диагностикасы

Ауруды анықтау үшін перианальді қабаттарға арналған қырнама қолданады. Күніне немесе күнара 3 рет қолданған дұрыс. Бұрында тәңертеңгі жуынып-шайыну мен дефекация алдында мақтаны глицеринге сулап жасаған. Қазір ол үшін түссіз жабысқақ бауды пайдаланады.

Емдеу жолдары

Антигельминтті препараттар қолдану

• Пирантел
• Вермокс
• Мебендазол
• Вормил

Гигиена ержелерін сақтау

• қолды дұрыс жуу
• Қысқа қиылған тырнақтар
• Киімді ыссы суға жуу
• Киімді ыссы бумен үтіктеу
• Пәтерде аптасына кемінде 2 рет ылғал тазалық жүргізу

Егер отбасыда бір адам ауырса, отбасының барлық мүшелері де қаралуы шарт!

Тағы қараңыз

• Жұмыр құрттар

Сыртқы сілтемелер

• Энтеробиоз (Enterobiosis, Oxyurosis) — Вестник Мұрағатталған 11 қазанның 2014 жылы. (орыс.)
• Энтеробиоз — Pro-Parasites.info Мұрағатталған 19 желтоқсанның 2015 жылы. (орыс.)