Этностық стереотиптер

Этностық стереотиптер - әртүрлі этностық қауымдастықтардың өкілдеріне тән моральдық, ақыл-ой, дене күші қасиеттері туралы біршама орнықты түсініктер. Этностық стереотиптердің мазмұнында, әдетте, көрсетілген қасиеттер туралы бағымдаушылық пікірлер жинақталған. Бұған қоса, этностық стереотиптердің мазмұнында сол ұлт өкілдеріне қатысты іс-қимыл жөнінде нұсқамалар да болуы мүмкін. Этностық стереотиптер автостереотиптер және гетеростереотиптер деп сараланады. Автостереотиптер — осы этностық қауымдастыққа оның өзінің өкілдері тән делінетін пікірлер, пайымдаулар, бағамдаулар. Әдетте, автостереотиптерде жақсы деген бағамдаулар кешені болады. Гетеростереотиптер, яғни басқа халықтар туралы бағамдаушылық пайымдаулар жиынтықтары бұл халықтардың қарым-қатынастарының тарихи тәжірибесіне байланысты жағымды да, жағымсыз да болуы мүмкін Этностық стереотиптертің мазмұнындағы біршама тұрақты негізді — осы халық өкілдерінің сырт келбеті туралы, оның тарихи өткені туралы, өмір салтының ерекшеліктері мен еңбек машықтары туралы түсініктер кешенін және осы халықтың коммуникативтік және моральдық қасиеттері туралы бірқатар өзгермелі пайымдауларды саралай білу керек. Бұл сапалық қасиеттерді бағамдаулардың өзгергіштігі ұлтаралық жоне мемлекетаралық қарым-қатынастардағы жағдайлардың өзгермелілігімен тығыз байланысты. Этностық стереотиптердің шындық болмысқа сәйкес болуы неғайбыл. Одан да гөрі этностық стереотиптер халықтардың қарым-қатынасының бұрынғы және қазіргі, жағымды не жағымсыз тәжірибесін, әсіресе бұл халықтар неғұрлым белсенді қарым-қатынас жасаған салалардың (сауда, ауыл шаруашылығы және т.б.) тәжірибесін бейнелейтінін есте ұстаған жөн.[1]

Дереккөздер

өңдеу
  1. Жантану атауларының түсіндірме сөздігі. — Алматы: "Сөздік-Словарь", 2006. - 384 бет. ISBN 9965-409-98-6