Яков Аврамович Дорфман

Яков Аврамович Дорфман (7.2.1938, Украина, Умань қаласы – 31.5.1996, Алматы) – ғалым, химия ғылымдарының докторы(1973), профессор (1982), КСРО өнертапқышы, катализдік химия саласындағы көрнекті ғалым. Қазіргі әл-Фараби атындағы ҚазҰУ-ды бітірген (1961). 1961 – 64 жылдары Қарағанды синтетикалық каучук зауытында, 1964 – 69 жылдары ҚР ғылым академиясының Химия ғылымдарының институтында ғылыми қызметкер, 1969 жылдан Органикалық катализ және электр химиясы институтында лаборатория меңгерушісі қызметтерін атқарған. Негізгі ғылыми еңбектері тотығу-тотықсыздану реакцияларындағы металл-кешенді катализаторларды зерттеуге арналған. Ол координациялық қосылыстардың қатысымен көп бағытты процестердің кинетикалық теңдеулерін ұсынды. Лигандалар эффектісін салыстыра бағалайтын теңдеу алды (1971). Бұл салалар бойынша 5 монография, 450 ғылыми мақала жариялап, 2 ғылым докторын, 34 ғылым кандидатын дайындады, 17 авторлық куәліктің иегері. Дорфман АҚШ Халықаралық даму агенттігінің, халықаралық бейорганикалық химия ғылыми қорының гранттарын жеңіп алған. Сорос қорының жеке сыйлығымен, бірнеше медальмен марапатталған.