Қазақтың ұяң жүнді құйрықты қойы

Қазақтың ұяң жүнді құйрықты қойы – ет, май, жүн бағытындағы қой тұқымы.

Еділбай қойы қошқарымен жақсартылған қазақтың қылшық жүнді жергілікті құйрықты қой саулықтарын cараджа, дегерес етті-жүнді және тәжік қойы қошқарларымен күрделі будандастыру арқылы 1994 жылы шығарылған. Қарғалы, ақтөбе және байыс атты үш тұқымдық типтерден (сүлелерден) тұрады.

Шөл, шөлейт және құрғақ дала аймақтарында өсіруге жақсы бейімделген, жыл бойы дерлік жайылымда бағылады. Түсі, көбінесе қоңыр, қызғылт сары, ішінара көк, сұр, ақ түстілері де кездеседі. Бітімі шымыр, сүйегі мықты, тұлғасы орташадан жоғары, жоталы, кеудесі кең, құйрығы үлкен. Жүні ұяң, ақ және ақшыл түсті. Қошқарлары орта есеппен 90 – 112 кг, саулықтары 58 – 62 кг салмақ тартады. Жүн түсімі – осы ретпен 4,5 – 5,2 кг және 2,5 – 3,2 кг-ды, таза жүн шығымы 66 – 72%-ды құрайды. Әр 100 саулықтан 105 – 110 қозы алынады. Төлдері өте тез өсіп жетіледі. Енесінен бөлген кездегі 4 – 4,5 айлық қозының салм. ересек қойлардың 38 – 57%-ын, 1,5 жастағы төлдердің салм. 69 – 93%-ын құрайды. 4 – 4,5 айлық еркек қозылардың сойыс шығымы 52 – 54%-ды, 1,5 жастағыларында 54 – 56%-ға тең. Ақтөбе, Қарағанды, Шығыс Қазақстан және Алматы облысының шаруашылықтарында өсіріледі.