Қазақша ет пісіру

Қазақша ет пісіру (бесбармақ) Етті үлкен қазанға салып,су құйып пісіреді.Бір қайнаған соң сорпа бетіне шыққан қанды көбігін сүзіп алып тастайды.Қатты қайнатпай баппен пісірсе,ет жұмсақ әрі сорпасы да дәмді болады.
Малдың етін өз терісіне немесе қарнына салып,қазылған шұқанаққа көміп,үстіне от жағып пісіруді көмбе,жеркөмбе,сірне,егер бағлан еті болса сырбаз деп атайды.Табақ тарту-қонақтарға тиесілі мал етінің кәделі,сыбағалы мүшелерін бөлу. Қазақ салтында бас табақ,сый табақ,орта табақ,аяқ табақ деп негізгі төрт түрге бөлінеді.Мәнісі мен ахуалына қарай-құдағи ,күйеу,қыз,келін,жерік,соғым қатарлы табақтары жасалады.Табақ тартылардан бұрын "бастың жолын ашу"салты орындалады.Ол-бастың маңдай ортасын тігінен және көлденеңнен тіліп,төрт бұрышы бар шаршы таңба салу.Бұл "төрт құбылаң сай болсын"дегенді білдіреді.
Бас табаққа-бас,жамбас қоспаларымен,сый табаққа-асықты жілік,ортан жілік салынуы керек.Осы мүшелерге қосымша белдеме,омыртқа,қазы,қарта,жал мен жая тең бөлініп тартылады.Аяқ табақ ауыл адамдары үшін еттің қалған мүшелерінен жасалады.Төс пен асықты жілік-күйеу мен келіннің сыбағасы.Келінге-ұлтабар(ұл тапсын),қыз балаға-жүрек(ержүрек болсын),балаға құлағың жақсыға үйір болсын деп бастан құлақты сыбағалап,әнші бол деп қыз балаға таңдайды ұсынады. Құдаларға құйрық май(молшылық,ырыс,тоқшылық үшін)мен бауырды(бауырдай тату-тәтті болу үшін)асатады. Сойылған қойдың мойнын бітеу мүжудің өзіндік сыры бар.Бала дүниеге келгенде,бітеу мүжілген мойынды кереге басына ілу "мойны берік болсын,тез қатайсын",ал жаңа отау иесінің оны шаңырақтан шығаруы "босағасы берік болсын" деген ырымнан туған.


Тағы қараңыз өңдеу



=== Дереккөздер ===[1]

  1. "Сен білесің бе?" энциклопедиясы./Құрастырған:Қ.Ж.Райымбеков,Қ.Т.Байғабылова.-Алматы:"Аруна"баспасы..Сhenxi Printing Co баспаханасы,2013.