Қамыстысай
Қамыстысай — құрып кеткен өзен аңғары. Аңғардың қалыптаса бастауы төменгі олигоценге, Шаған теңізінің (осыдан 40 млн. жыл бұрын) қайтқан кезіне жатады. Бастауы Сарыарқа аумағында жатыр. Ежелгі Қамысты өзені (Палеокамышловка) Көкшетау қыратынан бастау алып, ірі, қазір кеуіп қалған Қарасор көлі (шамамен Шаған мен Қамысақты өзендері аралығында) аумағындағы жазыққа шығады. Қазір Үлкен Тораңғыл көліне құятын Қамысақты өзені төрттік кезінде Қамыстының (Прокамышловканың) басталатын жері болатын. Одан әрі аңғар Ертіс өзеніне дейін Басқарасу бұлағы, Балықты көлі т.б. өзеншелер ағып жатқан, қазір мұнда шағын сулы арна ғана қалды. Қамыстысайдың толық ағасы 1745 ж. шыққан «Атлас государственной империи» картасында белгіленген. 18 ғасырда Қамыстысай бірнеше жанама тармақтарын қосып, ұзыннан-ұзақ созылған көлдер тізбегіне айналды және су көп кезеңдерде қалпына келе бастады. 19 ғасырда көлдер арасындағы ағын біртіндеп тоқтады. Олардың арасындағы суағар Полудин селосына дейін жеткені 1865 ж. байқалды. Қазіргі Қамыстысай – солтүстік-шығыс бағыттағы Есіл-Ертіс өзендері аралығын қиып өтетін жайпақ, түбі ойпат. Ені 2-3 км, тереңдігі 20-30 м.[1]
Тағы қараңыз өңдеу
Дереккөздер өңдеу
- ↑ Солтүстік Қазақстан облысы. Энциклопедия. – Алматы: «Арыс» баспасы, 2006. – 704 б. ISBN 9965-17-340-0