Үлкен Тораңғыл
Үлкен Тораңғыл, Үлкен Таранкөл – Есіл алабындағы көл.
| Үлкен Тораңғыл | |
 | |
| Морфометрия | |
|---|---|
| Өлшемі | 10 × 4,9 км |
| Ауданы | 42,2 км² |
| Жағалау сызығының ұзындығы | 29,6 км |
| Тереңдігі | 6 м |
| Су алабы | |
| Суды жинау ауданы | 2000 км² |
| Құятын өзендер | Қамысақты, Есіл, Үлкен Тораңғыл |
| Шығатын өзен | Басқарасу |
| Орналасуы | |
| 54°02′10″ с. е. 68°21′59″ ш. б. / 54.03611° с. е. 68.36639° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 54°02′10″ с. е. 68°21′59″ ш. б. / 54.03611° с. е. 68.36639° ш. б. (G) (O) (Я) | |
| Ел |  Қазақстан |
| Аймақ | Солтүстік Қазақстан облысы |
| Аудан | Есіл ауданы |
Географиялық орны
өңдеуСолтүстік Қазақстан облысы Есіл ауданындағы Корнеевка және Советское ауылдары жанында.
Гидрографикасы
өңдеуАумағы 42,2 км2, ұзындығы 10 км, енді жері 4,9 км, жағалауының ұзындығы 29,6 км. Ең терең жері 5-6 м. Су жиналатын алабының аумағы 2000 км2-дей. Көл түбі құмайтты-саз балшықты. Суы тұщы (0,5-1,0 г/л), кермектілігі 4-6 мг/экв.
Сипаты
өңдеуАлабының 80%-ы жыртылған. Жағалау бойы құмдауытты, ені 70-00 м. Мұнда суда гүлдейтін гүлді өсімдіктің 25, балдырдың 5, мүктің бір түрі өседі. Көлде балықтың 21 түрі, олардың ішінде байырғылары мен жерсіндірілгендері (пелядь, рипус, сиг, тұқы, т.б.) бар. Көл ағынды. Батыстан Қамысақты өзен, солтүстіктен Есіл-Үлкен Тораңғыл каналы келіп құяды. Көлдің шығыс жағынан Басқарасу өзені ағып шығады. Көл суы мал, сонымен қатар егістік, шабындыққа, бау-бақшаны суғаруға пайдаланылады. Көл облыстың балық аулайтын маңызды кәсіпшілігінің бірі саналады. Аумағы жағынан Сергеев бөгенінен кейінгі 2-орында. Үлкен Тораңғыл (Иманбұрлық өзені–Питное көлі) суландыру жүйесіне кіреді.[1]
Дереккөздер
өңдеу- ↑ АТАМЕКЕН: Географиялық энциклопедия. / Бас ред. Б.Ө.Жақып. – Алматы: «Қазақ энциклопедиясы», 2011. – 648 бет. ISBN 9965-893-70-5