Қарамола бейіті

Қарамола бейіті - әулеттік қорым. Онда белгілі күйші Дәулеткерей Шығайұлы және оның туыстары жерленген. Кешен 19 ғ-дың 2-жартысы — 20 ғ-дың басына жатады. Астрахан облыстық жерінде, Төменгі Басқұншақ кентімен солтүстік-батысқа қарай 15-20 км қашықтықта орналасқан. Зират үзақ жылдар бойы әскери полигон аймағында болғандықтан толық дерлік қираған. Дәулеткерейдің бейіті 1992 ж. жергілікті адамдардың (әсіресе жергілікті елкетанушы С.Әшеновтың) кемегімен қайта табылған. Қазір ол «қорған» түріндегі тікбұрышты, күйдірілмеген кірпіштен тұрғызылған аумақты қоршаудың білінербілінбес қалдығы ретінде ғана сақталған. Ішкі жағында кемулі үш кішігірім құлпытас бар. Сонымен қатар қоршаудың оңтүстік қабырғасына таман құлап қалған тағы үш құлпытас жатыр. Соның біреуі — төменгі жағы сынған Дөулеткерейдің құлпытасы. Бірақ төре таңбалы эпитафия түгелдей дерлік сақталған. Зерттеушілер анықтаған жазбадағы дерек бойынша, Дәулеткерей 1814 ж. туып, 64 жаста қайтыс болған. Бұл эпиграфиялық жәдігерлік әлі де зерттей түсуді керек етеді. Қорымдағы басқа қабірлердің ішінен Дөулеткерейдің ұлы Салауаткервйдің (жазбада Саламаткерей) төбесі дөңес пішінде, бірегей нүсқалы құдпытасы ерекше назар аудартады. Қазір құлап жатқан бұл ескерткіштіңжоғарғы бөлігінде күмбезді мешіттің суреті салынған. Эпитафия бөйынша, Саламаткерей 1919 ж. 69 жасында қайтыс болған.