Қарақожа мешіті

Қарақожа мешіті – діни ғимарат.

Мешіт XIXғ. соңы мен XX ғ. басында, Талас–Шу аймағында қалыптасқан діни-рухани сәулет нысандарына тән дәстүрлі үлгіге байланыстырылып тұрғызылған. Бұл мешіт Қара Қожаның бастамасы бойынша 1909 жылы тұрғызылған, кейіннен Қарақожаның аты берілген, ол 16,9х16,26м көлемде төрт бұрышты формада жоспарланып тұрғызылған.Жамбыл облысы Талас ауданы Ойық ауылында, Талас өзенінің оң жағалауында. Ғимарат 27см х 13см х 5см, 25см х 14см х 6см, 26см х 12см х 6см, 25см х 25см х 4см көлемді сазды лайдан күйдіріп құйылған қызыл кірпіштен тұрғызылған. Себебі ғимараттың негізгі құрылымына еур. қалыптағы кірпіш үлгісі қаланған да, қабырғаның күмбезге ұласар тұсына және күмбездердің өрілуіне көне шығыс қалпындағы кірпіштер пайдаланылған. Сылағына ғаныш ерітіндісі қосылған. Ғимарат күмбезді – галерея типті құрылыс тобына жатады. Тоғыз күмбезбен көмкерілген ескерткіштің оңт.-батыс құбыла жағындағы біреуі басқалардан тұрқы биік бас күмбез кенересімен мойындыққа табан тіреген. Мойындықтың шығыс жағында мешіт ішіне жарық түсетін терезе ойығы және михрап қуыстары бар. Қарақожа мешітінің Бұхара және Самарқан мешіттеріндегі сәулет өнері үлгісінде салынғанымен өтпелі доға тәрізді галерея құрылымынан өзіндік ерекшелігі байқалады.

Мешітті зерттеу өңдеу

Алғашқы рет ескерткішті 1945 жылы Г.И.Пацевичтің басшылығымен ЭРУДА зерттеген. Кейіннен 1949 жылы Л.М.Ремпел бастаған Жамбыл облыстық музей экспедициясы зерттеді. 1975-1980 жылдары «Қазжобажаңғырту» сәулетшілері, 2000 жылы – НИПИ ПМК мамандары зерттеген.

Жөндеу жұмыстары өңдеу

80-ші жылдар соңына таман біртіндеп күмбез мүжіле бастаған, парапетті қабырғаларында көптеген жарықшақтар пайда болған. 1985-1989 жылдары жүргізілген жөндеу жұмыстары аяқсыз қалған. Толық қайта жөндеу жұмыстары 2003-2004 жылдары жүргізілді.

Сыртқы сілтемелер өңдеу