EXPO 1900 (фр. Exposition Universelle) - Францияның Париж қаласында 1900 жылдың 15 сəуірі мен 12 қараша аралығында өткізілген көрме. Жаңа XX ғасырмен кездесу көрменің символы болып табылды. Көрменің басты стильі ар-нуво болды. Жеті айдың ішінде көрмені 50 млн-нан астам адам тамашалады. 35 ел өз экспозицияларын 18 тематикалық бөлім бойынша ұсынды.

Көрме

өңдеу

Көрме 1900 жылдың 15 сəуірі мен 12 қарашасы аралығында өтті. Оны 50 млн-нан аса адам тамашалап, Франция еліне 7 миллион франк пайда əкелді. Көрме ауданы 1,12 км 2 құрады. Көрмеге арнайы көптеген нысандар салынды: Лион вокзалы, Орсе вокзалы ( қазіргі Орсе мұражайы), Александр III-нің көпірі, Үлкен жəне Кіші сарайлар, Монпарнаседегі Улей сквоты ( уақытша қолдануға арналған шарап ротондасы ретінде ойлап табылған).Париж метросының алғашқы жолы көрме уақытында 1900 жылдың 19 шілдесінде жұмыс жасай бастады. Көлік галереясы (Salle des Machines) кейін неміс басқыншылығы кезінде танымал болған Қысқы велодромға (Vélodrome d'hiver) айналды. Сонымен қатар көрме барысында троллейбус желісі де жұмыс жасады. Екінші Олимпиада ойындары көрменің бір бөлігін құрады. Ол бес айға созылды - мамырдан қазанға дейін. Бұл əйелдер қатысқан алғашқы олимпиада ойындары болды. 20-дан тыс 13 спорт түрі бойынша жарыстар алғаш рет өткізілді.

Нəтижелер

өңдеу

1900 жылғы Дүниежүзілік көрмеде алғаш рет халыққа дыбыс жазылған фильмдер мен экскалатор ұсынылды, ал Campbell Soup алтын медаль иегері атанды. Рудольф Дизель көрмеге келушілерге рапс майы арқылы жұмыс істейтін дизельді қозғалтқышты ұсынды. Көрермендер панорамалық суреттер мен синеорама, мареорама жəне Транссібірлік теміржол панорамасы секілді жаңа панорамалық техникаларды тамашалады. Серб математигі Михаило Петрович өзінің өнертабысы гидравликалық интеграторды халыққа ұсынғаны үшін алтын жүлдеге ие болды. Халық назарында Иллюзия Сарайындағы объективінің диаметрі 1,25 м-ді құрайтын телескоп та болды. Бұл телескоп сол уақытта жасалған ең үлкен линза құралы болды. Телескоп түтігінің ұзындығы 60 м-ді құраса, диаметрі 1,5 м болды.

Пайдаланылған əдебиеттер

өңдеу

1. Алексеева С. И. Выставочная деятельность Ремесленного училища цесаревича Николая // 140 лет Ремесленному училищу цесаревича Николая. Страницы истории, найденные в архивах / С. И. Алексеева, И. К. Ботт, О. В. Егоренкова и др. СПб.: ООО «Аграф+», 2015. С. 93-113.
2. Орлов М. А. Всемирная Парижская выставка 1900 года в иллюстрациях и описаниях. — СПб.: Типография брат. Пантелеевых, 1900.
3. Окраины России. Сибирь, Туркестан, Кавказ и полярная часть Европейской России / П. П. Семенов. — СПб.: Тип. Акц. О-ва Брокгауз-Ефрон, 1900.

Дереккөз

өңдеу

1. ↑ Летопись жизни и деятельности Д. И. Менделеева. Л.: Наука 1984
2. ↑ 1 2 Раков Э. Г., Менделеев на Всемирной выставке 1900 г., Химия: [Еженед. прилож. к газ. «Первое сентября»]. 2000, № 15 — онлайн-версия
3. ↑ 1 2 3 4 Никитин Ю. А. Архитектура выставочных павильонов России на всемирных выставках XIX — начала XX в. // Архитектурное наследство. — Вып. 61. — С. 225—239.
4. ↑ Нащокина М. B. Архитекторы московского модерна. — М.: Жираф, 1998. — С. 265. — 500 экз. — ISBN 5-89832-006-7.
5. ↑ 1 2 3 «Мой Красноярск». Народная энциклопедия
6. ↑ Пальма из рельса // Журнал о металле. — 2004. — № 2.
7. ↑ Парижская выставка 1900 г. 8. ↑ Каслинский чугунный павильон 9. ↑ Пересада А.И. Балалаечных дел мастер. — Сыктывкар: Коми книжное издательство, 1983. — С. 24—26. — 56</ref>