Қашар жер асты су кен орны

Қашар жер асты су кені - Қостанай облысы Қостанай ауданы Қашар кентінен солтүстік-шығысқа қарай 5 км жерде орналасқан.

Геологиялық құрылымы өңдеу

Кен орны эоцен, бор және палеозой шөгінділерінің сулы қабатында шоғырланған. Эоцен шөгіндісіндегі сулы қабат кен орнының барлық бөлігінде кездеседі.

Сипаты өңдеу

Су сыйыстырғыш тау жыныстары опокадан, құмнан, құмтастардан тұрады. Олардың қалыңдығы Тобыл өзені аңғарында 5–15 м, ал Әйет пен Тобыл өзендері аралығында 50 м-ге дейін жетеді. Өзен аңғарындағы су грунтты, суайрықтарда – арынды. Ұңғымалардан шығатын су дебиті 0,1–2,3 л/с. Жер асты суы ашқылтым және ащы, минералдылығы 3–5 г/л-ден 10 г/л-ге дейін.

Жоғарғы бор кезеңіндегі шөгіндіде қалыңдығы бірнеше метрден 60 м-ге дейін жетеді. Суы мол қабат құм және құмтастарда шоғырланған. Ұңғымалардан шығатын су мөлшері 0,3-тен 10 л/с-қа дейін. Минералдылығы 3 г/л-ге дейінгі тұщы және сәл ашқылтым жер асты суы Тобыл және Әйет өзендері аралығында шоғырланған.

Палеозой шөгіндісінде жер асты сулары 100 м тереңдікке жетеді және олар жарықшақтар белдемінде жатыр. әйет өз. аңғарында сулы кешен төрттік шөгінділермен жабылған және ұңғымалардағы су шығымы 2–15 л/с. Жер асты суының жоғарғы жарықшақты белсенді белдеміндегі минералдылығы 5–10 г/л, тереңдеген сайын ол 66 г/л-ге жетеді. Кен орны Қашар темір кенішін салуға байланысты барланған.[1]

Дереккөздер өңдеу

  1. АТАМЕКЕН: Географиялық энциклопедия. / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы: "Қазақ энциклопедиясы", 2011. - 648 бет. ISBN 9965-893-70-5