Қожабай Жазықов

Қожабай Жазықов (1920 жылы туған, Ақтөбе облысы, Байғанин ауданы, Көктүбек ауылы) - Екінші дүниежүзілік соғысқа қатысушы, гвардия лейтенанты, барлаушылар взводының командирі.Мектеп бітірген соң Ақтөбедегі педагогикалық училищені сырттай оқып бітіріп, Амангелді ауылында мұғалім болды. 1942 жылы қаңтарда Жазықов Темір ауданы әскери комиссариаты арқылы Кеңес әскері қатарына шақырылды. Жазықовтың барлаушылар взводына Воронеж қаласы маңындағы Старый Оскол станциясына таяу тұрған Набокино темір жолы айырмасын қирату міндеті жүктелді. Бірнеше күннен соң Волье деревнясы маңында жаудың шегініп бара жаткан бөлімдеріне тосқауыл жасап, немістердің 120 әскері мен офицерін жойды. 1943 жылы 5 қарашаға қараған түні Жазықовтың взводы Днепропетровск облысының Тегеловка деревнясы маңында жаудың бірнеше есе басым қорғаныс бөлімін жойды. Осы ұрыста жау 200-дей әскері мен офи- церінен, оқ-дәрі тиеген екі автокөлігінен айырылды. 1944 жылдың 28 тамызында Яссы қаласы маңында (Румыния) Жазықовтың барлаушылары 60-қа жуық гитлершіні тұтқындады. 1944 жылы желтоқсанның 24-інен 25-іне қараған түні оның барлаушылары Дунай өзенінен өтіп, жаудың взвод командирі бастаған 6 әскерін қолға түсіріп, 26 желтоқсанда Дунай өзенінің арғы бетінде барлаушылар жаудың ротасына тұтқиылдан шабуыл жасап, бірнеше әскерін жойды. Рота командирі және үш офицері бар 70-тен аса адам қолға түсірілді. Барлаушылар Киш-Орош, Тотфалу, Сигети-оноштар деревняларын алып, Дунай өзенінің ортасындағы аралды түгелдей жаудан азат етті. 25-гвардиялық атқыштар дивизиясы 22-жеке гвардиялық барлаушылар ротасының взвод командирі Жазықовтың ерліктері мен тапқырлығы үшін КСРО Жоғарғы Кеңесі Төралқасының Жарлығымен оған Кеңес Одағының Батыры атағы берілді (28.4. 1945). Соғыстан кейін Жазықов Ақтөбе педагогикалық институтының тарих факултетін бітіріп, мектепте мұғалім болып қызмет атқарды.[1]

Дереккөздер өңдеу

  1. А 31 Айбын. Энциклопедия. / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы: «Қазақ энциклопедиясы», 2011. - 880 бет. ISBN 9965-893-73-Х