Қоректік тізбек

Қоректік тізбек-тіршілікке қажетті қоректік зат алу барысында бір-бірімен өзара тығыз байланыста өмір сүретін тірі ағзалар жүйесі

Қоректік тізбек[1] — қоректену типімен біріктірілген организмдер жиынтығы.

Қоректік тізбек

Топтары

өңдеу
  • Өндіргіштер - өздігінен қоректенушілер (делдалдар жоқ, мұндай организмдер энергияны тікелей күннен немесе бейорганикалық заттарды тотықтырып алады - фотоавтотрофтар және хемоавтотрофтар).
  • Фитофагтар - делдал біреу - өсімдіктер.
  • Бірінші реттік зоофагтар - делдалдар екеу - өсімдіктер және фитофагтар.
  • Екінші реттік зоофагтар - делдалдар үшеу - өсімдіктер, фитофагтар, бірінше реттік зоофагтар және т.б.
  • Бір қоректік деңгейдегі организмның тұтынған энергиясының 10%-ы өтуі мүмкін. Қалған энергия организмнің тіршілік етуіне жұмсалады.
  • Ыдыраушылар мен қалдық қоректілер - әр түрлі қоректік деңгей көрсетуі мүмкін. Қурап қалған өсімдіктерді пайдаланғанда олар екінші, фитофагтар өлігінде - үшінші, бірінші реттік өлексесінде - төртінші, т.б. қоркетік деңгей көрсетеді.
  • Бір қоректік деңгеймен байланысты емес жануарлар (эврифагтар) бар. Эврифагтар қатарына адам да жатады, себебі, ол өсімдіктерді де және әр түрлі қоректік деңгейдегі жануарларды да тағамға пайдаланады.

Қоректік деңгейлер

өңдеу
  • Бірнші қоректік деңгей - жасыл өсімдіктер (өндіргіштер) .
  • Екінші қоректік деңгей - өсімдік қоректі жануарлар (бірінші реттік тұтынушылар).
  • Үшінші қоректік деңгей - өсімдік қоректі жануарлармен қоректенетін жыртқыштар (екінші реттік тұтынушылар).
  • Төртінші қоректік деңгей - екінші реттік жыртқыштар (үшінші реттік тұтынушылар).
  • Шірік қоректі организмдер (ыдыратушылар) екінші деңгейден бастап барлық деңгейде кездеседі.

Дереккөздер

өңдеу
  1. Қазақстан табиғаты:Энциклопедия / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы:" Қазақ энциклопедиясы" ЖШС, 2011. Т.З. - 304 бет. ISBN 9965-893-64-0 (Т.З.), ISBN 9965-893-19-5

Тағы қараңыз

өңдеу